İsmail Hakkı Altuntaş

Vâmbery Ve Orta Asya Gezisi Siyonizmin ünlü lideri Theodor Herzl, kendisiyle görüştükten sonra, günlüğüne şunları yazar: “Yetmiş yaşını aşkın bu topal Macar Musevisinin şahsında dünyanın en ilginç insanlarından birini tanıdım. Kendisinin Türk mü, yoksa İngiliz mi olduğuna bir türlü karar veremeyen bu insan, Almanca kitap yazmakta, oniki dili aynı akıcılıkta konuşmaktadır, ayrıca ikisine ruhban olarak bağlandığı beş din değiştirdiğini iddia etmektedir. Bana Şark’ın binbir muammasını ve Padişah’la olan ilişkisini anlattı. Bana tümüyle güvenerek kendisinin Türkiye’nin ve İngilte­re’nin gizli ajanı olduğunu söyledi. Musevilere düşman olan bir toplumda çektiği sıkıntıları anlatarak Macaristan’daki öğretim üyeliğinin göstermelik olduğundan sözetti.” ( R. Patai, The Complete Diaries of Theodor Herzl, Londra, 1960, c,DI, s.960-3. Nakleden Mim Kemal Öke, Saraydaki Casus, İstanbul, 1991, s.215 . ) Herzl’in deyimiyle bu “dünyanın en ilginç insanlarından biri­nin kişiliğim oluşturan daha