İsmail Hakkı Altuntaş

 

Not: Cevabı hazır… Emperyalist İngilizler gibi zorla Türkçeyi kullanmaya mecbur etmediği için. XIX. yüzyıl, Arap topraklarında diğer bir çok sahada olduğu gibi edebiyat ve düşünce sahasında da uyanış ve yeniden doğuşun yaşandığı bir yüzyıldır. Bazı yazarlarca Napolyon’un Mısır’ı işgaliyle başladığı kabul edilen edebi ve fikri uyanış dönemi esnasında, günümüzde bağımsız olan Arap ülkelerinin tamamına yakını Osmanlı Devleti’nin yönetimi altındaydı. Bilâdü’ş-Şâm adı verilen Lübnân-Filistin ve Suriye ile Kuzey Afrika’nın önemli ülkesi Mısır ve Tunus’ta Osmanlı yönetimi siyasi, kültürel bir çok problem yaşamıştır. 1789’da Mısır Fransa’nın işgaline girmiş, Suriye’yi almak isteyen Napolyon ordusu Akka önünde yenilgiye uğramış, nispi özerklik içindeki Lübnân’da Marunî-Dürzî çatışmaları yaşanmış, Mehmet Ali ve oğulları Mısır’da askeriekonomik ve kültürel değişimler gerçekleştirmiş, Tunus’ta beylik yönetimi üzerindeki Avrupa’nın etkisi daha da artmıştır. Bütün bu topraklarda yaşanan geli