Kayıtlar

Şah İsmail’in Elindeki Kan

    Safevî müelliflerinin verdikleri bilgileri hem çağdaşı Batılı seyyahlar hem de Osmanlı tarihçileri doğrular. 904-5/1499 ile 920-21/1515 yıllarında İran’da bulunan Venedikli seyyah Angiolello, kendisini Tebriz hâkimi ilan eden Şah İsmail’in, şehre girdiğinde Tebriz’in ileri gelenleri, kadınlar ve çocuklarında aralarında bulunduğu halktan çok sayıda sünnînin katledildiğini kaydeder. Öyle ki, bu mücadelede 20.000’den fazla kişi öldürülmüştür [1] [2] .   Venedikli bir tüccar ise, rakam vermeksizin Şah İsmail’in Tebrîz halkının çoğunu katlettiğini yazar ve şunu ekler: “Neron’un zamanından bugüne kadar böylesine kana susamış zalim bir hükümdarın var olduğunu hiç sanmıyorum” [3] . Safevi devletinin kuruluş yıllarına tanıklık etmiş Osmanlı tarihçilerinden Kemâlpaşazâde ise, Tevârîh-i Âl­i Osmân adlı eserinde, Şah İsmail’in savaş olmaksızın girdiği Tebrîz’de atasının intikamını almak amacıyla Akkoyunlulardan 40-50.000 kişiyi öldürdüğünü bildirir [4] .   Bu sırada Şeyh Haydar ile

Şah İsmail İle Gülizar Hikâyesi

Resim
  (MENAKIB-I ŞAH İSMAİL İLE GÜLİZAR) Hazırlayan: Erdoğan Kara Genel olarak Hikayenin Konusu Acem’de, Kandihar Padişahı denilen bir padişah vardır. Bu padişahın hiç çocuğu olmaz. Bir gün padişah sabah namazım kıldıktan sonra yerine otururken çocuğu olmadığı için bir “ah” çeker. Günlerden bir gün padişah derdine derman bulmak üzere, kılık değiştirerek, veziri ile bir yolculuğa çıkar; bir dervişe rastlarlar. Derviş bunların meramım anlar, bir elma çıkarıp padişaha verir. Elmayı ortadan ikiye bölerek Hanım Sultan ile yemesini, kabuklarını da kısrağına vermesini, bir erkek evladının dünyaya geleceğim, kendisi gelmeyince çocuğa ad vermemelerini söyler ve ortadan kaybolur. Padişah hemen sarayına gelir ve Dervişin söylediklerim aynen yapar. Dokuz ay on gün sonra Hanım Sultan bir erkek çocuk dünyaya getirir. Çocuk büyür, adsız bir bey olur. Padişah çevresindeki insanların ısrarına rağmen derviş gelmeyince çocuğa ad vermez. Padişah, Çocuğun tahsil ve terbiyesi için Hoca Danyal adında bir h