İsmail Hakkı Altuntaş

  ÖNSÖZ Âlemlerin Rabbi olan Allah (c.c.)’a hamd-ü senalar; O’nun mümtaz kulu ve elçisi olan Hz. Muhammed (s.a.s.)’e salât ve selamlar olsun. Mehmet Akif Ersoy, birçok ilmî araştırmaya konu olmuş, hakkında nice kitaplar yazılmış, çok yönlü bir şahsiyettir. Akif, hakkında yazılan kitap ve araştırmalarda daha çok edebî yönü öne çıkartılmış, diğer yönlerine ise kısmen değinilmiş ya da göz ardı edilmiştir. Akif’in göz ardı edilen bu yönlerinin başında, onun tefsirciliği gelmektedir. Akif, bir müfessir olmamakla beraber, kendi döneminde bir boşluğu doldurmak maksadıyla Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlü’r-Reşad mecmualarında tefsir yazıları yazmıştır. Bu yazılar zamanla azımsanamayacak bir hacme ulaşmış ve tefsir ilmi çerçevesinde değerlendirilebilecek bir boyut kazanmıştır. Akif, çocukluğundan itibaren adeta Kur’ân ile yoğrulduğu için, gerek edebî gerekse ilmî kişiliğinin temelinde Kur’ân bulunmaktadır. Temel eseri olan Safahat’ta, Kur’ân’dan ilham alarak yazılan şiirleri bunun bir göster

Fazlur RAHMAN Çeviren: Bekir DEMİRKOL İslâm’ın üçüncü asrının sonlan ve dördüncü asrının başlangıcında fakihlerin ve kelamcıların faaliyetleri henüz meyvelerini vermemişken, yeni bir faaliyet ikinci asırdan itibaren şekillenmeye başlamıştı ki bu da tasavvuf idi. Tasavvuf İslâm’ın ruhî tezahürünü mükemmel bir şekilde temsil eder. Öyle görünüyor ki tasavvufun kısmen imparatorlukla getirilen yeni güç ve refah sonucu İslâm toplumunda gelişen genel bir dünyaperestliğe belki de bundan daha çok İslâm’ın hukukî ve kelamî terimlerle formüle edilmesine karşı bir tepki olarak ruhen hassas kişiler ve çevreler tarafından geliştirildiği görülmektedir. Zira sufıler İslâm’ın temelde insanın iç hayatını, "ruhî eğitimini" amaç edindiğini savunuyorlardı. Sufilere göre dinin esası olan bu tarafı ile ne fıkıhçılar ne de kelamcılar ilgilenmekteydiler. İlk döneminde tasavvuf, davranışlara yön veren eğilimlerin ahlâkî temizliği ile kalbin temizliğinde ısrar eden zahidane dindarlığın