İsmail Hakkı Altuntaş

Merkulis, Baal-Peor ve Kemoş Merkulis, Baal-Peor ve Kemoş putlardır. Rabbanî eserlerde Merkulis şeklinde geçen put, Roma putperest kültüründe tüccarların ve seyyahların yol göstericisi olarak bilinmektedir.  Mişna ve Talmud’da “Merkulis’e taş atarak tapınılmaktadır” denilerek bu kült ile ilgili bilgi verilmektedir.  Merkulis putu, Rabbanî gelenekteki yaygın kullanımından ötürü putperestliğin sembolü haline gelmiş ve putperestlik için kullanılan bir terim haline dönüşmüştür. Merkulis, Mişna’da üç adet taştan oluşan yapı için de kullanılmıştır.  Eski bir pagan kültü olan bu uygulamada bazen dik şekilde oturtulmuş üç adet taşın üzerine yan olarak bir taş yerleştirilir. Dünyanın birçok yerinde bu tür yapılara rastlamak mümkündür. Talmud’da Merkulis’ten ve ibadet şeklinden şu şekilde bahsedilmektedir: “Merkulis’e taş atan bu şekilde ona ibadet eder, niyeti onu aşağılamak bile olsa. Rabbi Menasse Toratha’ya gidiyordu. Yolda kendisine “İşte orada dikili bir put var.” denildi. O da y