İsmail Hakkı Altuntaş

Prof. Dr. Osman F. Sertkaya*    Türkçede bayan diye bir kelime yoktur. Bayan kelimesi, Türkçe bay “zengin” kelimesinin Moğolcada -an ekli bayan “zengin” şeklindeki paralelidir. Dolayısıyla Bayan İlhanlIlardan sonra Türkçenin bazı lehçelerine Moğolcadan geçen bir kelime olarak kabul edilmelidir. dem Zamanlar" başlıklı köşesinde "Ayın mı, sayın mı" başlıklı bir yazı yayımlamıştı. Yazıda bey yerine bay, hanım yerine bayan, muhterem yerine sayın kelimelerinin kullanılışları üzerinde durarak bay ve bayan kelimeleri yerine bey ve hanım kelimelerinin kullanılması gerektiğini vurguluyordu.    

Yeni nesilleri küçük gören ve önlerini tıkayan bu meyândaki sözler hakkında Câhız şöyle demektedir: “İnsanların ağzında dönüp dolaşan, çok zararlı ve acı meyveli birçok söz vardır. Bunların en zararlılarından biri de “Öncekiler sonrakilere hiçbir şey bırakmadı” sözüdür. Şayet her dönemin âlimleri bu kelime kulaklarına düştüğü günden beri öncekilerden kendilerine ulaşmayan konularda çıkarımlar yapmayı bir yana koysalardı ilmin bozulduğunu görürsün. Bilesin ki ilim, bir madene benzer. Bir altın madeninden bin deve yükü altın çıkarıldığını görmüş olmak senin orayı şöyle bir yok­lamana ve misket büyüklüğünde bir şey de bulsan onu almana engel olmaz. İşte ilim öğrenmek konusunda da tavrın bu olmalıdır. Allah’tan başarıya ulaştırmasını dileriz. Kaynak: Abdülkâhir el-Cürcânî, Sözdizimi ve Anlambilim, Özgün Adı: Delâilü’l-İ’caz, trc. Osman Güman, Litera, 2008, sh. 257 İBNÜ’L-BEVVAB’A AİT BİR ŞİİR Hiçbir çarem kalmayınca senden yine sana sığınarak kapına geldim. Aşkım beni