İsmail Hakkı Altuntaş

BİRKAÇ SÖZ Kırk iki yıl önce, tesadüfen görüp okuduğum bir kitap, ba­na bir "aldatılmışlık şoku" yaşatmıştı. Bu kitap, İbrahim Ala­addin Gövsa'nın "Sabatay Sevi" adlı eseriydi. Gövsa, şaşırtıcı bir toplum gerçeğinden bahsediyordu: Ara­mızda, Türk adı ve Müslüman kimliği altında yaşayan, ama as­lında irken Yahudi, dînen Musevî olan bir topluluk vardı. "Dönme" denilen bu insanlar, üç yüz senedir içimizde, bizimle birlikte yaşamakta idiler... Bu inanılmaz iddia, gençliğimin, samimî, millî hisler ve ga­yelerle dolu olan gönlünü de aklını da altüst etmişti. Milletim adına müdhiş bir aldatılmışlık duygusuna kapıldım. Biraz araştırınca, bu inanılmaz iddianın doğru olduğunu öğ­rendim. Ancak işin tuhafı şuydu ki: "Toplum"un, bu "ger- çek"ten haberi yoktu, 1666 yılında, İzmir'de, Sabatay Sevi adlı bir hahamın "Me- sihlik" iddiasıyla başlayan bu hareketin mensupları, çeşitli saf­halar geçirdikten sonra, Selanik'te