İsmail Hakkı Altuntaş

  YEREL SÖZLÜK Araştırma yöresinde tespit edilen bu sözcüklerin bir kısmının almış oldukları eklerden dolayı Türkçe olduktan bellidir. Bunların dışındaki sözcüklerin Rumca, Gürcüce ve Ermenice’den etkilenmiş olabileceği ileri sürülmektedir. [1] A- Acap : Acaba Açeluk : Güneşli hava Afacan: Zehir Ağlamagilen: Ağlayarak, ağlamakla Ağu: Zehir Aher etmek: İnekleri sağmak Ah seçmek: Aş ermek Aldııın: Aldım Ahştmnak: Öğretmek Akı an: Yaşıt dunun, benzer olan Ander: Uğursuz, sahipsiz, ölünün arkasında kalan eşyalar [2] Aralığa: Kalabahğa Arasım: Arasm Aslama: Fidan [3] Asli: Zaten Aşlamak: Dikmek Aykun : Yukan -B- Bagen : Tek mekanh ilkel yapı Baldız : Kocanın kız kardeşi Bakele: Bak hele, baksana Bakım: Bakın Basacağuz: Basacağız Başaşağı: Aşağı Bazi: Bazen Benum: Benim Beraktun: Bıraktın Bezmek: Bıkmak Bi küçük: Biraz, az olan Bile: Beraber, birlikte [4] Bucak: Köşe, evin gizli yerleri Bunda: Burda Buldurin: Bir önceki

  Müslümanlığa girmiş olan Lazların Hıristiyan Gürcü soy­daşları üzerine savaşa gönderilmesi pek kolay olmuyordu doğrusu. Kuşkusuz fanatik Osmanlı molla ve hocaları Lazlar’a telkinle: Karşılarında Gürcüler, değil Ruslar bulunduğunu, Rusların kendilerini Hıristiyan edeceğini inandırmaya gayret ediyorlardı. Aslında milli duygularından ve hasletlerinden epey uzaklaşmış bulunan Müslüman Lazlar bu sözlere inanmakta tereddüt göstermiyorlardı. Bu nedenle önce dinlerini, sonra da Osmanlı çıkarlarını korumak için hiç çekinmeden kendile­rini ateşe atıyorlardı. 1828 yılının 15 Ağustos günkü çarpışmalarda General Paskeviç Ahaltsihe yakınlarındaki Klde köyü civarında Os­manlılar’ı yenilgiye uğrattı. Böylece Ahaltsihe Paşalığı, ya da tarihi Gürcüce adıyla Samtshe Saatabago toprakları işgalciler­den temizlenmeye başlandı. 1829 yılında imzalanan Adrionopol anlaşması sonucu Osmanlılar Ahaltsihe’yi Ruslar’a terketmeyi kabule mecbur kaldılar. Bu anlaşma olayı Marks ve Engels’in kaleminden şu şekilde akta