İsmail Hakkı Altuntaş

Geçenlerde Norveç’e dönen Prens Olaf, düş­manla işbirliği yapanların bütün Norveç halkının yüzde ikisi olduğunu ileri sürüyordu. Fransa’dakiler de aşağı yukarı bu kadardı herhalde. Düşman eline geçmiş değişik memleketlerde yapılacak bir araştırma çağdaş topluluklardaki «işbirlikçi»lerin ortalama bir yüzdesini bulmaya yarayabilir. Çünkü, düşmanla işbirliği yapma, kendini öldürme gibi, adam öldürme gibi olağan bir haldir. Yalnız, barış zamanında ya da büyük bir yıkımla biten savaşlarda topluluğun düşmanla işbirliği yapan öğeleri durgun halde de olsa vardır yine. Ortaya çıkaran etkiler olmadığı için, işbirlikçi ne başkasına, ne de kendine açılır, işinde gücündedir, belki yurtseverdir. Çünkü taşıdığı yara­tılışı bilmez. Bu yaratılış elverişli ortamı bulunca, bir gün kendini belli eder. Düşmanla iş birliği yapmanın bir hastalık gibi ayırt edilmesine yol açan bu son savaş günlerinde İngilizlerin pek tuttuğu bir toplantı oyunu varmış. İngiltere düşman eline geçerse, Lond­ra’nın ünlü k

  "Jean-Paul Sartre. Freud.": ABC; Petersburg; 2000   dipnot   Senaryo "Freud" - seçkin Fransız düşünür ve yazar Jean-Paul Sartre'nin 1959'da yazılan orijinal biyografik çalışması, yalnızca 1984'te yayınlandı. Bir araştırmacının becerisiyle Sartre, psikanalizin yaratıcısının artık efsanevi olan kaderini okuyor ve bir insan ve bir bilim adamı olan Sigmund Freud'un karakterini anlamlı bir şekilde ortaya koyuyor. Sartre'ın tasvirinde Freud'un izlediği yol trajiktir; bilim adamı düşünce ve eylem özgürlüğüne gider, her şeyin üstesinden gelir: kendi ailesine olan güvensizlik, yoksulluk, yüzyılın sonundaki Viyana burjuva toplumunun önyargıları, anti-Semitlere yapılan zulüm, öğretmenlerinden kopuş ve Arkadaşlar. Sigmund Freud, özgür bir adam olmayı ve insan ruhunun ebedi biliminde yeni bir kelime söylemeyi başardı. Özünde, 20. yüzyılın büyük beyinleri Sigmund Freud ve Jean-Paul Sartre, çalışmalarını özgür bir insan için mücadeleye adadılar.