İsmail Hakkı Altuntaş

Şems - Bir söz de bana Nesimi. Vasf eyle beni şair. Nesîmî - Vasf zamanı değil affet.  Şems - Ölüme gidiyorum, yalvarırım. Nesîmî -  Seni bu hüsn ü cemâl ile bu lûtf ile görenler Korktular Hakk demeğe döndüler insan dediler ( Seni bu güzellik ve güzel yüz ile, bu iyilik ile görenler  Korktular Hakk demeye, döndüler insan dediler. )

منده صغار ايكى جهان من بو جهانه صغمازام  گوهر لامکان منم كون و مکانه صغمازام  Mende sığar iki cahan, men bu cahâna sığmazam  Gövher-i lâ-mekân menem, kövn ü mekâna sığmazam Both worlds can fit within me, but in this world I cannot fit  I am the placeless essence, but into existence I cannot fit  . گوردم اول آيى و بيرام ايلدم  شول ميه بو گوزلرى جام ايلدم  حجّه واردم ازم احرام ايلدم  فا و ضاد لام حق نام ايلدم  Gördüm ol ayı vü bayram eyledim  Şol meye bu gözleri câm eyledim  Hecce vardım ezm-i ehrâm eyledim  Fâ vü zâd-ı lâm-i Heqq nâm eyledim  Seeing that moon I rejoiced  I made of my eyes a cup for its wine  I went on Hajj in pilgrim's garb  I called Fâ, Zâd, and Lâm by the name "Truth"  . اوزكى مندن نهان ايتمك ديلرسه ڭ ايتمه غل  گوزلرم ياشڭ روان ايتمك ديلرسه ڭ ايتمه غل  برك نسرین اوزره مسکين زلفكى سن طاغدوب  عاشقى بى خانمان ايتمك ديلرسه ڭ ايتمه غل  Üzünü menden nihân etmek dilersen, etmegil  Gözlerim yaşın revân etmek dilersen, etmegil  Berq-i nesrin üzre miskin zülfünü s

Prof. Dr. Fatih USLUER   Farsça uyku anlamına gelen “hâb” ve kitap anlamına gelen “nâme” kelime­lerinden oluşan Hâbnâme, birden fazla yazarın aynı adı taşıyan eseri olmasın­dan hareketle, bir kitap isminden çok rüya tabirlerinden bahseden eserlerin genel adı olarak kabul edilebilir. Hurufi metinlerinde, akımın ku­rucusu Fazlullah Esterâbâdî (740- 796/1340-1394)’den bahsedilirken çoğu zaman “sahib-i tevil” kelimesi kullanıl­mıştır. Zira Fazlullah’a Allah tarafından Kuran’ı, hadisleri, varlığı ve rüyaları te­vil etme ilmi verilmiştir. Hâbnâme adını taşıyan eserler, Fazlullah’ın yaptığı bu geniş tevil yelpazesinden özellikle rüya­lar üzerine yapılan tevilleri içermekte­dir. Hâbnâme kelimesiyle aynı anlama gelen ve Fazlullah tarafından yazıldığı öne sürülen Nevmnâme adlı eserin asıl isminin Nevnâme olduğunu kapsamlı bir şekilde göstermiştik (Usluer 2009:52- 55). Hurufi literatüründe yer alan Hâbnâme adlı eserlerde de Fazlullah’ın böyle bir eserine atıfta bulunulmamış bilaki

  BİR: Teslis vurgusu dolayısıyla, Yahudilik ve İslamiyetteki kadar vurgulu olmasa da Bir( 1 )’e önem atfedilmiştir. Kitab-ı Mukaddesin Efesoslulara bölümünde ‘Rab bir, iman bir, vaftiz bir’    ifadesinde bu vurgu belirgindir. Bunun yanı sıra Gnostik Hıristiyanlarda Tanrı’nın vasıflarını sıralarken tekliğinden söz ederler.   Ayrıca Neoplaniz’in Hıristiyan temsilcileri de Tanrı’yı birli monadla   açıklarlar. Onlara göre: ‘Tanrı arıtılmış birli monaddır.’ İKİ: Hıristiyanlıkta da 2 sayısı yaratılışı simgeler. Yaratılan her şey bir erkek ve bir dişiden oluşur. Ayrıca canlıların hemen hemen hepsi çift sarmallı DNA kodu üzere yaratılırlar. Düalist bir yapı ile varlığı açıklayan   Gnostik Hıristiyan mezheplerinde de iki sayısına önem atfedilmiştir. Leibniz’in öne sürüdüğü ikili sayı tabanı da bir çeşit düalizm ile açıklanabilir. Zira bu sistemde varlık “1” yokluk ise “0” ile açıklanır.   Böylece bu ikisinin dışında herhangi bir durumdan söz edilmez. ÜÇ: Bu sayıya esasen teslis bağ