Hafız'ın Gizemli Musikisi

Bunlarada Bakarsınız

These are two of the most musical ghazals of the most musical of Persian poets, Hafez. The beauty of their melodies and rhythms are only surpassed by the sublimity of their meanings:

Translation:

Without the beloved’s beauty, the soul has no interest in the world

He who doesn’t have that, in truth has no soul

I have never seen a trace of that heart-stealer

So either I’m uninformed or she has no trace

Every dewdrop on this is path is a hundred burning seas

Alas, this mystery has no explanation nor description

We cannot miss the station of rest

Halt, O caravan-leader, for this road has no end.

No flavour has life without a good friend

and without a good friend, life has no flavour

The harp’s curved figure is calling you to pleasure

Listen! For the advice of the old has no harm

The tale of Korah’s treasure, which time threw to the wind

Tell it to the rosebud, so that it won’t hide its gold

No one has a slave like Hafez in the whole world

Because, in the whole world, no one has a king like you

SEVGİLİSİ OLMAYANIN CANI DA YOKTUR!

180.

Can, yüzünü görmezse cihana meyletmez, dünyayı istemez. Sevgilisi olmayanın canı da yoktur!

Hiç kimsede o sevgilinin nişanesini görmedim. Ya benim haberim yok, ya sevgilinin nişanesi!

Bu yolda her çiğ tanesi yüzlerce ateş denizi. Fakat ne yazık ki bu muammayı anlatmak, söylemek de mümkün değil!

Feragat konağım bırakmaya imkân yok. Kervan başı, dur. Zaten bu yolun ucu, sonu yok ki!

**Pek öyle bir zevki yok sevgilisiz yaşamanın.. sevgilisiz yaşamanın pek öyle bir zevki yok!

Beli bükülmüş çenk seni işrete çağırmakta. Kabul et, ihtiyarların nasihati, sana hiç bir ziyan vermez.

Karun hâzinesini zaman, yele verdi. Bu ahvali, gönüle gizlice söyle de o da altım saklamasın.

* Gönül, rintlik usulünü muhtesipten öğren. Sarhoş ama bak, kimse onu sarhoş sanmıyor.

* Engel mum bile olsa yine ondan sırlarını gizle. Çünkü o başı kesilmiş mumun dili pek değil :

Dünyada kimsenin Hâfız gibi kulu yok., çünkü dünyada kimsenin senin gibi padişahı yok!

Can bi cemâl-i rüyet meyl-i cihan nedâred

Her kes ki in nedâred hakka ki an nedâred

126‏

Original:

جان بی جمال جانان میل جهان ندارد
هر کس که این ندارد حقا که آن ندارد
با هیچ کس نشانی زان دلستان ندیدم
یا من خبر ندارم یا او نشان ندارد
هر شبنمی در این ره صد بحر آتشین است
دردا که این معما شرح و بیان ندارد
سرمنزل فراغت نتوان ز دست دادن
ای ساروان فروکش کاین ره کران ندارد
چنگ خمیده قامت می‌خواندت به عشرت
بشنو که پند پیران هیچت زیان ندارد
ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز
مست است و در حق او کس این گمان ندارد
احوال گنج قارون کایام داد بر باد
در گوش دل فروخوان تا زر نهان ندارد
گر خود رقیب شمع است اسرار از او بپوشان
کان شوخ سربریده بند زبان ندارد
کس در جهان ندارد یک بنده همچو حافظ
زیرا که چون تو شاهی کس در جهان ندارد

Translation:

The garden of eternity is in the retreat of the dervishes

the very essence of grandeur is the service of the dervishes

The treasury of glory that is sealed by the talisman of wonders

opens at the merciful glance of the dervishes

The castle of paradise for which Rezwan is the doorkeeper

is but a view from the lawn of the dervishes

That which by its radiance turns black hearts to gold

is the alchemy that is the company of the dervishes

That before which the sun lays down its crown of glory/pride

is the greatness that comes from the grandeur of the dervishes

The power/state (dawlat) whose decline need never be feared

without exaggeration, is the power/state of the dervishes

The kings are the qiblah to which we direct our needs

and this is because they are the slaves of the dervishes

That which kings seek to achieve in their prayers

is manifested in the mirror of the countenance of the dervishes

From shore to shore is the army of tyranny,

but from pre-eternity to post-eternity is the occasion of the dervishes

O rich man, don’t sell us so much vanity

for your health and wealth are in the hands of the will (himmat) of the dervishes

Korah’s treasure, which still is still sinking from heaven’s severity

is an effect of the wrath of the dervishes

Hafez, if you’re seeking the eternal water of life

its spring is the dust of the retreat of the dervishes

I am the slave of the Asaf of my time

because he has the looks of a nobleman and the character of the dervishes.

Padişah Ve Sultan Bile Dervişler Huzurunda Kuldur.

23.

Yüce, güzel ve ebedî cennet bahçesi dervişlerin halvetidir; ululuğun, saadetin sermayesi onlara hizmet etmektir.

Acayip tılsımları olan uzlet hâzinesi, onların rahmet nazarlariyle açılır.

Rıdvan’ın kapıcılık ettiği cennet köşkü, onların zevk ve neşe çimenliğinden bir görünüş, bir numunedir.

Parıltısıyle kapkara kalbi altın haline getiren şey dervişlerin sohbetindeki kimyadır.

* Güneşin bile ululuk tacını çıkarıp önüne koyduğu ululuk, dervişlerin ululuğudur.

Zevale düşme kaygısı olmayan devlet, ancak dervişlerin devletidir, bunu böyle duy.

Hâlâ başaşağı batıp gitmekte olan Karun hâzinesi, belki okumuşsundur, dervişlerin kahrı yüzünden battı ve hâlâ da batıp gider.

Ey zengin, bu kadar ululanma. Başın da dervişlerin himmetiyle sağdır, paraya da onların sayesinde nail oluyorsun.

Padişahların dualarla diledikleri murat yüzü, dervişlerin ayna gibi olan yüzlerinde görünür.

* Âlemi bir uçtan bir uca zulüm askeri kaplamıştır. Fakat ezelden ebede kadar fırsat yine dervişlerin elindedir.

Hâfız, burada edebini takın. Padişah ve sultan bile dervişler huzurunda kuldur.

* Eğer ezelî abıhayat istersen halvet kapısını bırakma. Çünkü abıhayat kaynağı, dervişlerin halvetlerinin kapısındaki topraktadır.

* Zamanın Âsaf’ının nazarına kulum. Sureti zengin ama sireti dervişlerin sireti.

Ravza-i huld-i berin halvet-i dervişânest

Mâye-i muhteşemi hidmet-i dervişânest

49‏