Narsistik Sapkınlık ve Duygusal Manipülasyon
İkili ilişkilerde duygusal manipülasyon,
özellikle narsistik bir partner söz konusu olduğunda, ilişkinin dinamiklerini
kökten değiştiren ve mağdurun benliğini yıkan patolojik bir süreçtir.
Elimizdeki kaynaklarda, özellikle Pascale Chapaux-Morelli ve Pascal Couderc'in
çalışmalarında, bu durum "Narsistik Sapkın" ("Narcissistic
Pervert / Narsistik Sapkın") kavramı üzerinden detaylandırılmaktadır. Bu
kişilik yapısı, sıradan bir bencillikten öte, partnerini bir nesne gibi
kullanarak kendi içsel boşluğunu doldurmayı amaçlayan yıkıcı bir strateji
izler,.
Narsistik Sapkınlık ve İlişkinin Doğası
"Sapkın" ("Pervert / Sapkın")
terimi, burada cinsel bir sapkınlıktan ziyade, ilişkiyi ve gerçekliği
"tersine çevirme" ("overturning / devirme") yeteneğine
atıfta bulunur. Narsistik sapkın, içsel bir hiçlik duygusuyla doludur ve var
olabilmek için başkasının yaşam enerjisine, duygularına ve narsistik tözüne
ihtiyaç duyar. Bu kişi için öteki (partner), ancak onu "beslediği"
sürece vardır,.
İlişki, genellikle üç aşamalı bir
"program" dahilinde ilerler: Baştan Çıkarma, İstila ve Yıkım.
1. Baştan
Çıkarma ("Seduction / Baştan Çıkarma")
Bu evre, manipülatörün avını uyuşturduğu ve
büyülediği aşamadır. Narsistik sapkın, kendini "İdeal Erkek" veya
"İdeal Kadın" olarak sunar. Partnerinin duymak istediklerini söyler,
abartılı iltifatlarda bulunur ve sahte bir mükemmellik maskesi takar. Ancak
buradaki amaç sevgi değil, avın güvenini kazanarak onu savunmasız hale
getirmektir,.
Hikaye: Alain ve Jeanne'ın Tanışması Jeanne, bir
partide Alain ile tanışır. Alain, üniversite profesörü, kültürlü ve etkileyici
biridir. İlk buluşmada Jeanne'a saygılı davranır, hatta evine çıkmayı teklif
etmez. Jeanne bunu bir incelik ve saygı olarak yorumlar. Alain, mutsuz
çocukluğundan bahsederek Jeanne'ın şefkat duygularını harekete geçirir. Jeanne,
bu "yaralı" ama "muhteşem" adamı mutlu etmeyi kendine görev
edinir,,.
- Ana Fikir ve Ders: Manipülatör, başlangıçta
kurbanının hayranlığını kazanmak için kusursuz bir imaj çizer ve aynı
zamanda "mağdur" rolünü oynayarak (zor çocukluk vb.) kurbanın
"kurtarıcı" içgüdülerini tetikler.
- Günümüze Bakan Yüzü:
Günümüzde "Love Bombing / Aşk Bombardımanı" olarak bilinen bu
taktik, ilişkinin başında aşırı ilgi ve sevgi gösterisiyle kurbanın
eleştirel düşünme yetisini devre dışı bırakmayı amaçlar.
2. İstila
("Invasion / İstila")
İlişki yerleştikçe manipülatör, partnerinin yaşam
alanını ve zihnini işgal etmeye başlar. Bu aşamada partner yavaş yavaş izole
edilir. Manipülatör,
partnerinin arkadaşlarını ve ailesini eleştirerek ("O sana layık
değil", "Seni kıskanıyorlar") onları uzaklaştırır.
Partner, manipülatörden başka kimsesi kalmayacak şekilde yalnızlaştırılır,.
Jeanne örneğinde Alain, Jeanne'ın kitaplarını
"yer yok" bahanesiyle kolilere kaldırtır ve arkadaşlarını eleştirerek
onlarla görüşmesini engeller. Jeanne, Alain'i memnun etmek için okulunu bırakır
ve tamamen ona bağımlı hale gelir,.
3. Yıkım
("Destruction / Yıkım")
Maske tamamen düşer. Manipülatör, partnerini
sürekli eleştirir, aşağılar ve suçlar. Ancak bunu yaparken arada sırada küçük
iyilikler ("Intermittent Reinforcement / Aralıklı Pekiştirme")
yaparak partnerin umudunu canlı tutar. Kurban, "Acaba ben mi hatalıyım?", "Onu
mutlu edemiyorum" düşünceleriyle kendi gerçekliğini sorgulamaya başlar.
Bu, daha önce bahsettiğimiz "Gaslighting / Sanrıya Zorlama"
taktiğinin en yoğun yaşandığı evredir,.
Kullanılan Temel Manipülasyon Teknikleri
Narsistik sapkın, partnerini kontrol altında
tutmak için çeşitli psikolojik silahlar kullanır:
- Paradoksal Mesajlar ("Double Bind /
Çifte Zorlama"): Manipülatör, birbiriyle çelişen mesajlar
verir. Örneğin, "Bunu benim istediğim için yapma, kendin istediğin
için yap" der. Eğer partner yaparsa "itaat ettiği" için,
yapmazsa "isteksiz olduğu" için suçlanır. Bu durum kurbanı
çıkmaza sokar ve zihinsel felce uğratır.
- Yansıtma ("Projection /
Yansıtma"): Manipülatör, kendi kusurlarını,
sadakatsizliğini veya öfkesini partnere yansıtır. Kendisi aldatırken eşini
aşırı kıskançlıkla veya flörtöz olmakla suçlayabilir. Kurban kendini
savunmaya çalışırken, manipülatörün davranışlarını sorgulamayı unutur.
- Cinsel Manipülasyon: Cinsellik, bir sevgi
paylaşımı değil, iktidar aracıdır. Manipülatör, partnerini sınırlarını
zorlamaya teşvik eder, istemediği şeyleri "özgürleşme" adı
altında dayatır veya cinselliği bir ödül/ceza mekanizması olarak kullanır
("Zorunlu Perhiz"). Partner reddederse soğuklukla veya
yetersizlikle suçlanır,.
- Değersizleştirme ve Suçluluk:
Manipülatör, partnerinin başarılarını küçümser, fiziksel özelliklerini
eleştirir ("Bu etek seni şişman göstermiş") ve her sorunun
kaynağı olarak partnerini gösterir. Kurbanın kendine saygısı
("Self-esteem / Özsaygı") sistematik olarak yok edilir,.
Kurban Profili: Neden Ben?
Narsistik sapkınlar, genellikle hayat dolu,
empatik, yetenekli ama "narsistik çatlağı" olan kişileri seçerler.
Kurbanlar genellikle "duygusal bağımlılık" ("Emotional
Dependency / Duygusal Bağımlılık") eğilimi gösteren, başkalarını memnun
etmeye odaklı ve aşırı sorumluluk sahibi kişilerdir,.
- Eksiklik Duygusu: Kurban,
genellikle çocukluğunda ebeveynlerinden yeterli onayı alamamış, kendini
değerli hissetmek için başkalarının sevgisine muhtaç hisseden biridir.
Manipülatör bu boşluğu fark eder ve başlangıçta bunu dolduruyormuş gibi
yapar.
- Kurtarıcı Sendromu: Kurban,
manipülatörün "yaralı" tarafını (örneğin mutsuz çocukluğunu)
iyileştirebileceğine inanır. Kendi sevgisinin gücüyle canavarı prense
dönüştürebileceğini sanır, ancak bu bir yanılsamadır.
Yüzleşme ve Kurtuluş Yolları
Narsistik bir partnerle yüzleşmek ve bu döngüden
çıkmak zordur ancak mümkündür.
- Farkındalık ve Adlandırma: İlk
adım, yaşananların "aşk" veya "zorlu bir ilişki"
değil, "duygusal istismar" ve "manipülasyon" olduğunu
kabul etmektir. Durumu adlandırmak, kurbanın suçluluk duygusundan
sıyrılmasını sağlar.
- Karşı-Manipülasyon
("Counter-Manipulation"):
Manipülatörle açıkça savaşmak veya onu değiştirmeye çalışmak (ki narsistik
sapkınlar değişmez) enerji kaybıdır. Bunun yerine, "duygusal
kayıtsızlık" taktiği uygulanmalıdır. Manipülatörün saldırılarına
tepki vermemek, kısa ve net cevaplar vermek, kendisini haklı çıkarmaya
çalışmamak ("Sen öyle düşünebilirsin") manipülatörün
"yakıtını" keser,.
- İletişimi Kesmek ("No Contact"):
Mümkünse, manipülatörle tüm iletişim kanalları kapatılmalıdır. Narsist,
kurbanı geri kazanmak için "Hoovering" (süpürme/geri çekme)
taktikleri uygulayabilir, pişmanlık ve aşk gösterilerinde bulunabilir. Bu
tuzaklara düşmemek hayati önem taşır,.
- Profesyonel Destek:
Narsistik istismar, kurbanın benliğinde derin yaralar açar. Psikanalitik
yönelimli bir terapi, kurbanın narsistik yaralarını onarmasına, suçluluk
duygusundan kurtulmasına ve kendi kimliğini yeniden inşa etmesine yardımcı
olur.
- Yeniden İnşa: Kurban,
manipülatör tarafından yok edilen sosyal çevresini, hobilerini ve iş
hayatını yeniden kazanmalıdır. Kendi değerini başkasının bakışında değil,
kendi içinde bulmayı öğrenmelidir.
Sonuç olarak, narsistik sapkınla ilişki, bir
"hiçlik" ile mücadeledir. Sapkın, içindeki boşluğu partnerinin
enerjisiyle doldurmaya çalışır, ancak bu kuyu dipsizdir. Kurtuluş, partnerin bu
boşluğu doldurma çabasından vazgeçip, kendi varlığını ve sınırlarını korumayı
seçmesiyle başlar.
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Yorumlar
Yorum Gönder