Gelecekte hastalıkların teşhisinde sesimizin önemli olması muhtemeldir
Turque Diplomatique/23 EKİM 2022
1. Pilotların yorgun olup olmadığı sesinden belirlenecek
Doğu Batı Araştırmaları’nın bu konuya ilişkin yorum, analiz
ve kritiği:
1-Ses varlığın nesidir?
Varlıkları seslerine göre tasnif etmek mümkündür, ses
varlıktan bir veridir, yorgunluk, performans düşüklüğüdür, ses, varlığın
psikolojisinden moraline, yorgunluğundan dinçliğine kadar hem psikolojik hem de
fizyolojik hâline dair veri içerir. Varlık kimyasal ve fiziksel yönüyle
ölçülebilirdir, Gelişkinliğe bağlı olarak, varlık, fiziksel, kimyasal ve datasal girdilerin ve
çıktıların tesirine açıktır, yüksek enerji alımı halinde ya da sarfı halinde
yorgunluk ve dinçlik olarak varlık üzerinde tesirleri görmek mümkündür.
İnsan, ruhundan, yediklerinden aldığı enerjiye kadar her
şeyiyle ölçülebilirdir, maniple edilebilirliği de buradan kaynaklanmaktadır,
reel olarak ölçülebilir olan her şey sonradan yüklemeye, fizyolojik, kimyasal
ve datasal etkiye açık olan demektir.
2- Fizyolojik, kimyasal ve datasal etkiye açıklık sese nasıl
etki eder?
Yüklemeye açık olan etkiye de açıktır, yüklemeler, veri
girişi gibi davranışlara etki gücüne sahiptir, yeni her bir girdi yeni etki
doğuracaktır. Fiziksel ve kimyasal veri dışında bir veri daha var: BİLGİ. Data
girişi de varlığın davranışlarına etki gücü sahibidir. Veri, varlık üzerinde
etki sahibi olmakla varlığın elektromanyetik yönü de ortaya çıkmaktadır. Ses,
girdilerin bir nevi çıktısıdır.
3- Fizyolojik yönü itibariyle ses nasıl bir çıktıdır?
Ruhun varlığı ama görünmezliği gibi veri de sese sûretsiz
etki eder, girdinin etkisine açık olmakla ses, varlığın kimyasal, fiziksel ve
datasal girdilerine göre mahiyet kazanır. Ses varlığın müspet ve müspet olmayan
hallerinden, olumlu ve olumsuz veriden etkilenir. Fiziksel ve kimyasal girdiler
gibi datanın da varlığı reeldir.
4- Fiziksel, kimyasal ve datasal girdi, gelişmişlik düzeyine
bağlı olmakla birlikte, davranışları nasıl etkiler?
Davranışlar veri ve kimyasal yüklemenin etkisine açık olmasaydı
varlığın fizyolojik yönü olmazdı, kimyasal yüklemeler fizyolojik yenilenme
sağlamazdı. Varlık girdi etkisine açık olmasaydı veri ve kimyasal yüklemeler
türüne göre yenilenmede rol oynayamazdı, varlığın etkiye açık olması rolüne
göre yüklenmeyi mümkün hale getirir.
5- Yüklenmeye açık olmasaydı insan fizyolojik ve kimyasal
girdiler ve veriler üzerinden sürekli yenilenme nasıl sağlanırdı?
Girdiler yenilenmenin esas sağlayıcısıdır yenilenme
girdilerin varlığına bağımlıdır. (Doğu Batı Araştırmaları)
*
Pilotların yorgun olup olmadığı sesinden belirlenecek
İsrail Silahlı Kuvvetleri ses analizini kullanarak
pilotların yorgunluk seviyesini tespit edecek bir araç geliştiriyor. Prof.
Vared Aharonson "Vizyonumuz, bir pilotun sabah kalkması, uygulamayı
açması, birkaç cümle sarfetmesi ve eğer sistem yorgunluk algılarsa, ona uçağa
binmemesini söyleyecektir" diyor.
Ynet, İSRAİL – 22 Ekim 2022
Ses analiz teknolojisini günümüzde daha çok Google'da
yazmadan arama yapmamızı veya sesli asistanı veya akıllı ev cihazlarını
etkinleştirmemizi sağlayan teknoloji olarak biliyoruz. Ancak gelecekte çeşitli
fiziksel rahatsızlıkların ve hatta hastalıkların teşhisinde sesimizin önemli
olması muhtemeldir. İsrail Silahlı Kuvvetleri Hava Tıbbi Birimi ve Afka
Mühendislik Koleji'nin ACLP Konuşma İşleme Enstitüsü, bir pilotun bir göreve
gidemeyecek kadar tehlikeli düzeyde yorgun olup olmadığını belirlemek için sesi
kullanmak istiyor.
Afka Koleji'ndeki Ses Tanıma Enstitüsü'nün kurucularından ve
sinyal analisti Prof. Ward Aaronson: "Yorgunluğa dünya çapında büyük bir
ilgi var, çünkü bu öldüren bir şey. Sadece pilotlar için değil, sürücüler,
tehlikeli makinelerde çalışanlar ve çok fazla konsantrasyon, zihinsel güç,
hızlı düşünme ve zorlu performans gerektiren tüm meslekler için
ölümcüldür"
HIRPA komutanı Yarbay Dr. E., "Savaş uçuşunun bir dizi
benzersiz fizyolojik zorluk içerdiğini - pilotun düşük oksijen basıncına, yüksek
hızlanmalara, zorlanmalara maruz kaldığını" açıkladı.
Pilot için büyük bir bilişsel yük oluşturan uzamsal yönelim
ve durumlar var. Bu nedenle, Hava Tıbbi Birimi, Hava Kuvvetleri pilotlarını
uçarken onları bekleyen tüm fizyolojik zorluklar konusunda eğitmeye yardımcı
oluyor. Verilen fizyolojik eğitim, hava ekiplerini kontrollü bir şekilde
zorluklara maruz bırakıyor ve onlara bu durumları nasıl tanımlayacakları ve
bunlarla nasıl başa çıkacakları konusunda araçlar sağlıyor. Eğitimin bir
parçası olarak, pilotlar, herhangi bir zamanda optimal olması gereken,
yorgunluğun performansları üzerindeki etkilerini pilotlara gösteren
'yorgunluktan ölmek' adlı bir atölye çalışmasından geçiriliyor.
Aaronson, çalıştayın bir parçası olarak, "Pilotlar
bilişsel testlerden ve çeşitli etkinliklerden geçiyor ve 6 saat uyku, 12 saate
kadar uykusuzluk, 24 saat uykusuzluk vb. sonrasında neler olduğunu kontrol
etmeye, araştırma yapmaya başladık. Çeşitli filolardan tüm pilotları içeren
gruplardan ses örnekleri aldık. Ses analizi, bir gece uyuyan bir pilot ile bir
gece, iki gece veya üç gece uyumayan veya iyi uyumayan bir pilot arasında ayrım
yapıyor."
Yarbay E., RPA ve Afka Koleji tarafından geliştirilen
yöntemin, yorgunluk sırasında seste meydana gelen küçük değişikliklere dayanarak
yorgunluğu tespit ettiğini ekliyor. "Birkaç saniye içinde, deneğin nesnel
yorgunluk düzeyi hakkında bilgi içeren bir çıktı elde ediliyor" diyor.
Aharonson'a göre, "Bir insandan ses örneği almak,
örneğin kan örneğini almaktan çok daha keyifli ve kullanışlı. Vizyonumuz, bir
pilotun sabah kalkması, uygulamayı açması, birkaç cümle sarfetmesi ve eğer
sistem yorgunluk algılarsa, bugün uçuş için gelme, veya birkaç saat uyu, çünkü
uçağa binemeyeceksin denmesi.”
"Çalıştaya aynı anda yaklaşık 40 pilot katılıyor,
faaliyet gösterdiğimiz ilk çalıştayda 40 pilotun hepsini aldık ve proje halen
devam ediyor."
Aaronson devam ediyor ve söz konusu araştırma ile
yurtdışındaki alanda yapılan araştırmalar arasındaki bir başka benzersizliği
açıklıyor: ,
"Dil Analiz Merkezi'nde olaylara biraz daha farklı
bakıyoruz ve insanların duydukları ile makinenin analiz ettikleri arasındaki
bağlantıyı vurguluyoruz. Genellikle konuşma alanlarında yapılan çok büyük bir
veri tabanı toplamak, makinenin milyonlarca parametreyi kontrol etmesini ve bir
sonuca ulaşmasını sağlamaktır. Herkes yapıyor. Facebook, Google, Amazon ve
hepsi de aynı alanlarla ilgileniyorlar.”
Afka Koleji'ndeki yaklaşım daha bütünsel, Aaronson,
"Sadece mühendislerimiz, matematikçilerimiz ve fizikçilerimiz değil, aynı
zamanda doktorlarımız, konuşma terapistlerimiz ve dilbilimcilerimiz de var.
Bunlar, konuşmayı dinleyen ve bize bilgi veren bir grup insan. Ne aranması
gerektiğine dair bir gösterge sunuyorlar. Mühendislik, tıp ve konuşma
uzmanlarını özel özellikler bulmak için dinleme tarafında birleştiriyoruz ve
sonuçlar pilotların yorgunluk hallerini yorulmama durumundan ayırmayı
başardığımızı gösteriyor” diyor. Aaronson'a “Bazı insanlar daha yavaş, daha
hızlı konuşanlar ise yorgun olduklarında daha hızlı konuşurlar. Konuşma
yoğunluğunda, ses tonunda da değişiklikler olabilir. Zayıf mı başlayıp
güçleniyor mu yoksa güçlü başlayıp güçsüz mü oluyor?"
Peki İsrail Silahlı Kuvvetleri bu çalışmayı ne zaman
kullanmaya başlayacak? Aharonson, "Öncelikle bulguların daha geniş bir
veri çeşitliliğine dayandırılması ve ardından aracın telefon içinde
uygulanabilir ve verimli bir şekilde uygulanması gerekiyor. Umarım en kısa
zamanda çok faydalı olabilir ve daha sonra başka yerlere, diğer ülkelere
sıçrar." Havacılık Fizyolojisi Şube Komutanı Binbaşı Dr. İdan Nekadimon,
"Ses testlerinden aldığımız sonuçlar umut verici görünüyor. Yorgunluğu
tahmin etmede yüksek doğruluk hedefimiz.” (İsrail merkezli Ynet, 21 Ekim 22)
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar