Çeviri
Yapay zeka hakkındaki efsaneler ve gerçek
Yapay zeka insanlardan daha
akıllı ve daha objektif mi? İşlerimizi çalacak mı? Ve onunla robotlar
arasındaki fark nedir?
Oşerit Gan-El
Ynet, İSRAİL - 27 Ekim 2022
Bilim kurgu filmleri, sansasyonel
manşetler veya sadece insan eğilimi nedeniyle olsun, birçok efsane ve yarı
gerçek, yıllar boyunca yapay zeka (AI) teknolojilerinin algılanmasıyla
ilişkilendirildi. Bunlar, aşırı korkulardan bizim için tüm sorunları çözeceği
umuduna kadar uzanıyor. Biz bazı yaygın mitleri temizlemek için buradayız.
Efsane #1 - Yapay zeka ve
robotlar aynı şeydir
Bazı robotlar yapay zeka
teknolojisini de bünyesinde barındırsa da, bunlar iki farklı şeydir ve
kesinlikle birçok örnekte ayrı ayrı mevcuttur. Robotlar, sensörler kullanarak
çevreye tepki vermeleri ile karakterize edilir. Hiç akıllı olmayan ve taşıma
veya temizlik gibi basit görevleri yerine getirmek ve bazen de belirli
koşullara yanıt vermek üzere tasarlanmış robotlar var. Bazıları da tamamen
insanlar tarafından desteklenmektedir. Öte yandan yapay zeka, birçok bilgiden
öğrenen, sonunda kalıpları tanıma ve yeni örneklerden bile sonuçlar çıkarma
becerisine hakim olana kadar algoritmalarla karakterize edilen bir
teknolojidir. Sosyal ağların beslemelerinde ne göreceğinizi belirleyen
algoritmalar, iPhone'unuzdaki yüz tanıma mekanizması veya YouTube'daki otomatik
altyazılar gibi hiç robot içermeyen birçok yapay zeka programı vardır.
Tabii ki yapay zeka yeteneklerini
birleştiren ve insanların yapay zeka denilince hayal edebilecekleri gibi
insansı (insan benzeri) olan akıllı robotlar da var ama bahsedildiği gibi bu
iki teknolojinin başka birçok biçimi de var.
Efsane #2 - Yapay Zeka işlerimizi
"çalacak"
Yapay zeka söz konusu olduğunda
bu en ünlü korkulardan biridir. Bununla birlikte, pratikte, yapay zeka
muhtemelen insan çalışmasına olan ihtiyacı tamamen ortadan kaldırmayacak ve
muhtemelen iş dünyasını basitçe değiştirecek. Tıpkı teknoloji, metinleri elle
yazmak yerine bilgisayarla yazmamızı sağladı. Bazı mesleklerde, yapay zeka
muhtemelen profesyonellere yardımcı olacaktır - örneğin, incelemeleri deşifre
etmek için AI kullanacak radyologlar - ve bazı işler gerçekten gereksiz hale
gelirken, onların yerine yeni meslekler ortaya çıkacaktır.
Harvard Business Review'a göre,
kariyere başlayanlar için bu bir avantaj bile olabilir, çünkü genellikle giriş
seviyesi işleri oluşturan tekrarlayan görevlerin yerini bilgisayarlar alacak ve
onların yerine daha yüksek maliyetli karmaşık işler için fırsatlar açılacaktır.
Ayrıca işgücü piyasasındaki yeni pozisyonlarda öncü olabileceklerdir.
Tabii ki, her şey güllük
gülistanlık değil ve yakın vadede bazı işçilerin gerçekten değiştirileceği ve
işgücü piyasasına yeniden entegre olmak için yeni beceriler öğrenmek zorunda
kalacağı bir tehlike var. Beklenen zarar düşük ücretli çalışanlara yönelik olduğundan,
bu geçiş dönemi sosyoekonomik eşitsizlikleri bile artırabilir.
Efsane #3 - Yapay zeka
insanlardan daha akıllıdır
Halihazırda yapay zeka sistemleri
oldukça dar bir kullanım alanına sahiptir. Örneğin, son zamanlarda web'i ele
geçiren görüntü oluşturucuları ele alalım. Ne kadar etkileyici ve akıllı
görünseler de, içine girilen metne göre bir resim çizmekten başka bir şey
yapmalarını isteseniz de, yapamazlar. Ayrıca, bu sistemler girildikleri
verilere dayanmaktadır. İnsanlar ise elbette çeşitli eylemler yapabilir ve
değişen koşullara uyum sağlayabilir, yaratıcılık gösterebilir, sosyal nüansları
anlayabilir ve hayal edebilir. Dolayısıyla yapay zeka belirli bir eylemi
insanlardan daha iyi yapabiliyorsa bile bu onlardan daha akıllı olduğu anlamına
gelmiyor.
Efsane #4 - Yapay zeka her görevi
çözebilir
Son birkaç yılda yapılan bir
çalışmada, yüzlerce araştırmacı, büyüyen çocukların ne olacağını tahmin etmek
için binlerce aile hakkında toplanan büyük miktarda bilgiye yapay zeka
algoritmaları uygulamaya çalıştı. Ancak tüm araştırmacılar başarısız oldu - bu,
örneğin politika belirlemede bu tür hassas amaçlar için yapay zekanın kullanılmasına
karşı bir uyarı olmalıdır.
Tahmin yeteneklerine ek olarak,
yapay zeka, örneğin kişisel zevki ilgilendiren görevlerde de muhtemelen
yardımcı olamayacaktır. Dünyanın en iyi şarkısının ne olduğunu belirleyecek bir
algoritma tasarlayamazsınız, ancak belirli kriterlere göre veya kişinin dinleme
geçmişine göre karar vermesini isteyebilirsiniz.
Efsane #5 - Yapay zeka nesneldir
Doğru ve önyargısız olarak
algıladığımız teknolojik ve "soğuk" bir araç olduğu için muhtemelen
öyle algılanıyor. Ancak pratikte, planlama süreci insanlar tarafından
yapıldığından ve ona verilen bilgiler insan davranışlarını temsil ettiğinden,
bunlar ona toplumda var olan önyargıları "miras bırakabilir" ve hatta
daha da güçlenmesine neden olabilir.
Örneğin 2018'de, Amazon'da erkeklerin
tercih ettiği özgeçmişleri belirlemek için geliştirilen dahili bir aracın
varlığı ortaya çıktığı. Bunun nedeni, aracı eğitmek için kullanılan veri
tabanının geçmişte şirkete gönderilen özgeçmişleri içermesidir - çoğu erkek.
Sistem, "kadınlar" kelimesini içeren (örneğin "kadınlar satranç
kulübünün başkanı" tanımında) veya sadece kadınlara açık kolejlerden
bahseden özgeçmişlere düşük puan vermeyi bile öğrendi. Ayrıca çoğunlukla
erkeklerin özgeçmişlerinde bulunan ifadeleri tercih etti.
Bugün bu konuda daha fazla
farkındalık var ve bu nedenle AI sistemlerini önyargısız tasarlamaya
çalışıyorlar, ancak kararlarını eleştirel bir gözle incelemeye devam etmek ve
AI'nın her zaman objektif olduğuna inanmamak önemlidir.
Efsane #6 - Yapay zekanın bilinci
vardır
Son zamanlarda, Google'da kıdemli
bir yazılım mühendisi olan Blake LeMoyne, şirketin yazılı konuşmalar yapabilen
AI sistemi LaMDA'nın bilinç geliştirdiğini söyleyip bu sebeple şirketten
kovulduğunu iddia ettiğinde, bu efsane yeniden manşetlere girdi. Önde gelen
bilim adamları fırtınaya cevap vermek için acele ettiler ve sözlerinin yanlış
olduğunu ve bunun üzerine tasarlanmış teknolojik bir araç olduğunu açıklığa
kavuşturdular.
Bu tür sistemlerle etkileşime
giren ve "insan" olduğuna inanan insanlar arasında ortaya çıkabilecek
kafa karışıklığının aynısı olan başka bir tehlikeye dikkat etmeye değer - çünkü
bu onlara zarar verebilir. Bilişim alanında uzman ve Rebooting AI kitabının
yazarı olan Prof. Gary Marcus, CBC'nin Front Burner podcast'ine şunları söyledi:
"Lemoyne'un yanılsamaya kapıldığına inanıyorum. Sahte zekalı ve gerçekten
zeki bir bilgisayar, bu yüzden numara yapan bilgisayar bize gerçekte olduğundan
daha insan gibi görünebilir."
Marcus, LeMoyne'nin "Eliza
etkisinden" etkilenen uzun bir insan zincirinin parçası olduğuna inanıyor
- adını 1980'lerde bir psikolog tarzında yazılı olarak sohbet eden ve
kullanıcıları basit insanlarla gerçek bir sohbet ettiklerine inandıran bir
programdan alıyor. "Bana bunun hakkında daha fazla bilgi ver" gibi
cevaplar söyleyebilen. Florida Atlantik Üniversitesi'nde bir yapay zeka
araştırma organizasyonu kuran Susan Schneider, Lemoyne fırtınasının ardından
Reuters'e verdiği demeçte, gelişmiş sohbet robotlarının insanın ilişki
ihtiyacıyla birleşmesinin trajik sonuçlara yol açabileceğini söyledi - örneğin
hiçbir şey hissetmeyen bir sohbet robotuna insanların aşık olması gibi. (İsrail
merkezli Ynet, 27 Ekim 2022)
Turque Diplomatique 28 EKİM 2022
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar