Güç Yüzükleri’nde Büyücülerin Arkasında Daha Derin Bir Anlam Var
Doğu Batı Araştırmaları’nın bu konuya
ilişkin yorum, analiz ve kritiği:
Sinemanın yaşamın yönlendiricisi aygıtlardan biri olduğu bilinirse neden bu haberi seçtiğimiz ve neden 1. sıraya koyduğunuz anlaşılacaktır. Yüzüklerin Efendisi ve bu tarz filmler yakın gelecekte mücadelenin yeni hangi alanlara yayılacağını önemli göstergesidirler. Yaşamın mevcut gidişatı içerisinde garip karşılanan bazı eylemler mitoloji ve teknolojinin iç içe sahneye çıkmasıyla normal karşılanmaya başlanacaktır. Yüzüklerin Efendisi filmi Star Wars’a karşı yeni bir alan açı mıdır, yakın gelecekte yıldızlararası seyahate imkan tanıyacak yakıt teknolojisine ulaşıldığında teknoloji sahiplerinin Yüzüklerin Efendisi'nde olduğu gibi yeni müttefik arayışına girmesi muhtemeldir.
Yakın gelecekte yaşanacaklar yaşamın
hazırlığı babında yaşam metotlarıyla sahneye koydurulur, yaşam yüksek himaye
altındadır, yenilikler ve gelecek, Yüzüklerin Efendisi'nde olduğu gibi mobil
modül, rastlantısal olmayan çalışmalarla sahnelendirilir, Yüzüklerin Efendisi,
Harry Potter, Dr. Strange gibi filmlerin sahnelenmesi reel hayatın kademe
kademe yakın geleceğe hazırlanmasıdır.
İnsanın, Yüzüklerin Efendisi ve Dr.
Strange gibi filmleri düşünmesi, senaryonun “aklına gelmesi” yaşamın geleceğe
hazırlanmasından bağımsız değildir, zihinsel hazırlık yeni yaşamın yürütmeden
önce reel hayata gireceklere hazırlanmasıdır, yaşama yeni gireceklerim mahiyeti
hazırlığın süresini tayin eder, yaşama yeni gireceklerin sahnelendirilmesi
yoluyla zihinler de yakın geleceğe kanalize edilir.
“Yüzüklerin Efendisi” ve “Hobbit” gibi
seri filmler ile “Şeytanın Avukatı” gibi Hollywood yapımları, Ademoğlu’nun
sırrına vakıf bir olgunun varlığını bilinçaltına ciddi anlamda enjekte
etmiştir. Bu bilinçaltı operasyonları gelecekte karşılaşacağımız tüm olayları
kategorize etmekte, tanımlamakta ve çözmekte yön gösterici olacaktır.
İrade gücünü; teknoloji, bilişim bilimleri
ve psikoloji biliminin desteklediği propaganda ve reklamcılık ile iyice yitiren
Ademoğlu, henüz gün yüzüne çıkmamış potansiyelini bir an önce keşfedemez ise,
insan olarak nitelendirilme imtiyazını kaybedecektir.
Sonuç olarak yakın gelecekte yapay öğrenme
ve yapay zekânın, dinleri ve Ademoğlu’nun üretimi olan kültürel ürünleri çok
çeşitli şekillerde yeniden sentezleyerek ve korelasyona tabi tutarak
işlediğinde Ademoğlu’nun bomboş bir beyin ve kalbe sahip ve istenilen her şeyin
yüklenebileceği bir flaş belleğe dönüşebileceğinin tüm verileri hızla ortaya
dökülmektedir. (Doğu Batı Araştırmaları)
*
Güç Yüzükleri’nde Büyücülerin Arkasında
Daha Derin
Anlamlar Var
Gandalf -ve Tolkien'in kitaplarındaki tüm
iyi karakterler- ağaçları seven ve ağaçlara zarar veren insanlardan nefret eden
çevrecilerdir. En önemlisi, tüm kötü kesinlikle ormanları yakmayı seviyor.
Güç Yüzükleri’nden bir kare.
Eliana Dockterman
Time Dergisi, ABD -14 Ekim 2022
The Rings of Power'ın birinci sezon finali
iki büyük ifşa içeriyordu. Birincisi Sauron'un kimliğiydi. Baştan beri Halbrand
olduğu ortaya çıktı ve aslında yol boyunca birçok ipucu vardı. Diğeri ise
Yabancı'nın Karanlık Lord olmadığı, pek çok hayranın şüphelendiği gibi bir
büyücü olduğunun ortaya çıkmasıydı. Uzak doğudaki Rhûn ülkesinden gelen üç
cadı, Sauron olduğunu düşünerek Yabancı'nın izini sürdü. Karanlık Lord'un
hizmetkârları, onu Doğu’ya götürmeyi ve ona güçlerini kullanmayı öğretmeyi
planlıyorlardı. Bunun ciddi bir hata olduğu ortaya çıktı.
İyi kalpli Harfoot Nori'nin yardımıyla
Yabancı, kendisinin kötü değil, iyi olduğunu fark etti. Cadılar, Nori'yi ve
onun arkadaşlarını öldürmeye çalışırken, Yabancı cadıların etrafında oldu he ve
onlarla savaştı. Gücünü gördükten sonra onun Sauron olmadığını, büyücü anlamına
gelen bir istar olduğunu anladılar. “Ben iyilerdenim” dedi ve onları geldikleri
karanlığa sürgün etti.
JRR Tolkien'in Hobbit, Yüzüklerin
Efendisi, Silmarillion ve bir dizi başka hikaye ve efsaneyi kapsayan idaresinde
beş büyücü var ve ekibin The Stranger'ın daha önce ekranda gördüğümüz
kadrosundan olup olmadığını henüz netleşmedi. Gandalf ya da Saruman gibi ya da
Tolkien'in yazılarında bahsettiği gizemli Mavi Büyücülerden biri olup olmadığı
da belli değil. Sezon finalindeki bir satır, Yabancı'nın gerçekten de bizim
sevgili Gandalf'ımız olduğunu ima ediyor. Ancak bu çizginin kırmızı bir ringa
balığı olabileceğini düşünmek için zorlayıcı nedenler var.
İşte Tolkien'in büyücüleri hakkında
bilmeniz gereken her şey ve Yabancı'nın kim olabileceğine daha yakından
bakalım:
Istar ne demek?
Yabancı'nın dizide Nori'ye açıkladığı
gibi, istar "bilge olan" veya "büyücü" anlamına gelir. Orta
Dünya'daki büyücüler teknik olarak Maiar veya Valar tarafından Orta Dünya'ya
gönderilen ve Sauron'a karşı savaşa yardım etmekle görevlendirilen ilkel
ruhlardır. Büyük ölçüde, Orta Dünya halkına Karanlık Lord'a karşı savaşta onu
doğrudan muhatap almak yerine zafere doğru yönlendirmeye yardım etmeleri
talimatı verildi. Istariler Orta Dünya'ya ilk geldiklerinde Tolkien, erkek
bedenlerinde neredeyse yeni doğmuş bebekler gibi olduklarını yazıyor. Her şeyi
ilk kez öğrenmek zorundalar - dolayısıyla Yabancı'nın hafıza kaybı sözkonusu.
Tolkien'in idaresindeki tüm büyücüler
kimlerdir?
Tolkien beş büyücü hakkında yazdı: Gri
Gandalf, Beyaz Saruman, Kahverengi Radagast ve iki isimsiz Mavi Büyücü. Yüzük
Kardeşliği’nde yer alan, hobbitlerin dostu, bilge ve kibar büyücü Gri Gandalf'ı
muhtemelen zaten biliyorsunuzdur, bir Balrog'u yendi. Miğfer Dibi'nde herkesin
hayatını kurtardı. O harika. Onu seviyoruz.
Beyaz Saruman'ı pek sevmiyoruz. İyi
niyetli bir büyücü olarak yola çıkmasına rağmen, gelecekte nelerin
geçebileceğini gösteren küre olan Palantir tarafından yozlaştırıldı ve
Sauron'un etkisi altına girdi. Ayrıca bir Tolkien karakterinin yapabileceği en
büyük günahı da işledi - kulesini ve ork ordusunu inşa etmek için bir sürü ağaç
kesti. Kahverengi Radagast (Hayvanların Bakıcısı), Hobbit ve Yüzüklerin
Efendisi'nde yer alıyor. Vahşi hayvanların büyük bir hayranıdır ve kuşlarla
konuşabilir. Saruman onu bir aptal olarak görse de Gandalf onu değerli ve
dürüst olarak tanımlar. Radagast, Gandalf'ı Saruman'ın kulesine çekmek için
farkında olmadan Saruman tarafından kandırılır. Orada, Saruman Gandalf'ı tuzağa
düşürür. Kitaplarda, karakter film versiyonunda görünmese de, Gandalf'ı
Saruman'ın pençelerinden kurtarmak için kartalı gönderen Radagast'tır. Radagast
daha sonra esasen hikayeden kaybolur.
Mavi Sihirbazlar hakkında fazla bir şey
bilmiyoruz. Pallando ("Doğu Hizmetkarı" anlamına gelen Rómestámo
olarak da bilinir) ve Alatar ("Karanlık Katili" anlamına gelen
Morinehtar olarak da bilinir) olarak bilinirler. Tolkien bu büyücüler için
çelişkili hikayeler yazdı, ancak Saruman'ın ordusunu yetiştirdiği topraklarda
savaşmak için Orta Dünya'ya geldikten sonra Uzak Doğuya gittiklerini biliyoruz.
Akıbetleri bilinmiyor.
Yabancı'nın Gandalf olabileceğine dair
ipuçları neler?
Yabancı bu sezon, JRR Tolkien'in
kitaplarındaki ve Peter Jackson'ın Yüzüklerin Efendisi film uyarlamalarındaki
Gandalf'ın eylemlerini anımsatan birçok şey yaptı ve söyledi.
Yabancı, dünyaya ilk geldiğinde, gökten
bir takımyıldızı ateş böceklerinden yeniden yaratmaya yardım etmelerini istedi.
Gandalf, hatırlarsınız, Jackson'ın filmlerinde Saruman'ın pençelerinden
kaçmasına yardım etmesi için kartallardan birini çağırması için bir kelebekle
konuşmuştu.
Yabancı'nın ayrıca ağaçlara karşı derin
bir yakınlığı var gibi görünüyor. Gandalf -ve Tolkien'in kitaplarındaki tüm iyi
karakterler- ağaçları seven ve ağaçlara zarar veren insanlardan nefret eden
çevrecilerdir. En önemlisi, Saruman ve tüm kötü karakterler (The Rings of
Power'ın son bölümünde The Stranger ile savaşan üç cadı dahil ) kesinlikle
ormanları yakmayı seviyor. Yabancı'nın yanmış bir ağacı hayata döndürebilmesi
ve zarar veren yangınları tekrar söndürebilmesi, onun Gandalf olduğunu
düşündürebilir.
Ve Yabancı'nın kötü değil iyi bir büyücü
olduğuna dair herhangi bir şüpheniz varsa, hemen bunu final kısmını tekrar
izleyerek netleştirebilirsiniz.
Ayrıca, Yabancı ve Nori çabucak birleşir
ve 1. sezon finalinde birlikte Doğu topraklarına doğru bir yolculuğa çıkarlar.
-dünya, Gandalf'ın neden hobbitlere, mülk sahiplerinin torunlarına bu kadar
düşkün olduğunu ve onları ziyaret etmek için sık sık Shire'a gittiğini
açıklayabilir.
Belki de Yabancı'nın Gandalf olduğunun en
büyük göstergesi, tam cümlelerle konuşmayı öğrenir öğrenmez, hemen
Gandalf-izmleri sallamaya başlamasıdır. Finalde, Yabancı ve Nori yolculuğa
çıktıklarında ve hangi yöne gideceklerini şaşırdıklarında, Yabancı şöyle diyor:
“Bu tarafta havada tatlı bir koku var. Şüpheye düştüğünde Elanor Brandifoot,
her zaman burnunu takip et derdi." Bu dize tanıdık geliyorsa, bunun nedeni
Gandalf'ın Yüzük Kardeşliği'ndeki Hobbit Merry'ye tıpatıp aynı şeyi söylemesidir.
Aynı zamanda klasik bir Gandalf çizgisidir. Hobbitlere tam isimleriyle hitap
etmeyi ve kafa karıştırıcı ama tuhaf gerçekleri dile getirmeyi sever. Yabancı,
Gandalf olmaktan çıkmasa bile, aktör Daniel Weyman, Jackson'ın filmlerinde Ian
McKellen'in Gandalf rolündeki performansına kesinlikle çok şey borçlu.
Yabancı Saruman olabilir mi?
Bu kesinlikle hala mümkün. Unutmayın,
Saruman “kötü”ye gitmeden ve Sauron'la ittifak kurmadan önce uzun bir süre iyi
bir adamdı ya da en azından böyle davrandı. Saruman kötü niyetini ortaya
çıkardığında Gandalf şok oldu. Ve kesinlikle Yabancı'nın iyi olduğu kadar kötü
büyü kullandığını da gördüler. Ateş böcekleri, Yabancı onlarla konuştuktan
sonra, daha karanlık bir güç olduğunu belirttikten sonra ölür. Ağacı iyileştirmesine
rağmen, Nori'yi neredeyse öldüren bir dalı da kırdı. İyi olduğunu açıklamasına
rağmen The Stranger'ın ahlaki açıdan daha belirsiz bir karakter olması mümkün.
Yabancı, Mavi Büyücü Olabilir mi?
Tolkien'in yazılarına göre, Gandalf ve
Saruman, Üçüncü Çağ'a kadar Orta Dünya'ya gelmediler. Güç Yüzükleri İkinci
Çağ'da geçtiğinden, bu, Yabancı'nın kesinlikle bu büyücülerden biri olmadığını
gösterir. Bununla birlikte, gösteri zaman çizelgesini biraz değiştirdi, böylece
ölümsüz elfler ve Sauron arasındaki dram ortaya çıkarken insan karakterleri her
iki bölümde bir ölmeyecek. Ama bu adamın Gandalf ya da Saruman olmadığını
varsayalım. O kim olabilir? Muhtemelen İkinci Çağ'da Orta Dünya'ya gelen iki
Mavi Büyücüden biridir. Bu büyülü varlıklar hakkında, Sauron'un bir süre
saklandığı ve oradaki adamları emirlerini yerine getirmeye ikna ettiği Uzak
Doğu’ya seyahat etmeleri dışında pek bir şey bilinmiyor. Yüzüklerin
Efendisi'nde düzenlediği orduda Uzak Doğu’dan adamlar var.
Güç Yüzükleri'nin birinci sezonunun sonunda,
Yabancı ve Nori, Uzak Doğudaki bir ülke olan Rhûn'a doğru yola çıkar. Yabancı,
onları oraya götürecek bir takımyıldızın hafızasına sahiptir. Ayrıca Yabancı'yı
takip eden üç büyülü varlığın da Rhûn'dan geldiğini öğrenirler. Sauron'un
hizmetkârları, Yabancı'yı Karanlık Lord sandılar ve onları topraklarına geri
getirmeye çalıştılar ama Yabancı onları yendi. Yine de, Mavi Büyücülerin
yaptığı gibi, Yabancı'nın akıbeti Rhûn'a gitmek ve orada karanlık güçlerle
savaşmak gibi görünüyor.
Tolkien, Bitmemiş Öyküler ve Orta Dünya
Halkları'nda yayınlanan Orta Dünya tarihinin ana hatlarında önce Mavi
Büyücülerin Sauron'u durdurmayı başaramadığını ve büyülü bir kültün liderleri
olduklarını söylüyor. Ancak daha sonra, Sauron'un iktidara yükselişini
engellemeye yardım etmeyi gerçekten başardıklarını öne sürüyor. Yabancı bir
Mavi Sihirbaz ise, gösterinin hikâyelerinin hangi versiyonunu takip etmeyi
seçeceği henüz belirgin değil.
Nori neden Yabancı'yı buldu?
Nori, dizinin ikinci bölümünde Yabancı'ya
rastlamanın kader olduğunu öne sürüyor. Haklı olabilir. Sıradan bir satırda,
Nori'nin arkadaşı Poppy ona bir zamanlar yavru kartalını sağlığına
kavuşturduğunu hatırlatıyor. Kartallar Valar'ın habercileridir. (Kartalların
Gandalf'ı Saruman'dan ve Frodo ile Sam'i Hüküm Dağı'ndan kurtardığını
hatırlayın.) Nori'nin kartala karşı nezaketi, Valar'a, büyücü Orta Dünya'ya
geldiğinde ona göz kulak olacağını ve onun kötü değil, iyi bir güç olduğunu
görmesine yardım edeceğini işaret etmiş olabilir.
Üç cadı neden Yabancı'nın Sauron olduğunu
düşündü?
Gösteri, doğudan gelen bu üç bağnazın sihir hakkında neden bu kadar çok şey bildiğini veya Yabancı'yı nasıl duyduklarını gerçekten açıklamıyor. Ama Sauron'un döndüğüne ikna olmuş görünüyorlar. Tamamen temel dışı değiller. Valar, dünyayı şekillendirmek için Maiar adlı bir varlık sınıfı yarattı. Teknik olarak Istarlar, Sauron gibi Maiar'dır. Büyücülerin güçleri Sauron'unkinden daha sınırlıdır, ancak hepsi büyülüdür. Tolkien'in büyücüleri, sihirlerini kullanmalarına yardımcı olan asalar taşırlar. Yabancı, Orta Dünya'ya böyle bir araç olmadan inmesine rağmen, cadılardan birinden bir asa alıp gücünü kullanarak üç bağnazı da karanlığa geri gönderdiğinde gerçekten gücüne kavuşuyor. Ancak araç da kaybolur. Muhtemelen bu sihirbazın 2. sezonda kendi kadrosunu kazandığını göreceğiz.
(ABD merkezli Time
dergisi, 14 Ekim 2022)
Alıntı Kaynak: Turque Diplomatique/ Doğu Batı Araştırmaları...18 EKİM 2022
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar