BENİ KADIN YARATMADIĞIN İÇİN

Bunlarada Bakarsınız

Ortodoks Yahudi cemaati kadınlar için bahsi geçen düzenlemeleri yapmalarının yanı sıra kadınlarla ilgili oldukça dikkat çekici bir konunun da sahibi konumundadırlar. Ortodoks Yahudilerin dua kitabında sabah duaları arasında Tanrı’ya erkeklerin kadın olarak yaratılmadıkları için yaptıkları kutsama yer alır.

 Erkeklerin “beni kadın yaratmadığın için” şeklinde söyledikleri kutsamaya karşılık kadınlar “beni isteği gibi yaptığın için” şeklinde kutsamayı söylerler.

Bu erkeklerin söylediği bu kutsama kadınların aşağılandığı izlenimini verdiği düşüncesi ile eleştirilmektedir. Ancak Yahudi din bilgisi kitaplarında yer alan bilgilerde, bu kutsamanın tam anlaşılmadığı, yüzeysel olarak düşünüldüğü belirtilir. Bu konunun tam olarak anlaşılabilmesi için şöyle bir örnek verilir:

“İki tane hizmetkârı olan bir kralı düşünelim. İlki halkı yönetmekle görevli ve ikincisi kralın ev işlerinden  sorumlu olsun. Kralın evinde görev yapan hizmetkâr, kralı gün boyunca tahtında, avluda, sarayın odalarında olmak üzere birçok kez görmektedir. Buna karşın devlet işleri ile sorumlu bakan, kral ile sadece haftada bir haftalık toplantılarda görüşmektedir. Devletin başındaki bu adamın krala “beni kralın evinde hizmetkâr yapmadığın için teşekkür ederim” demesi hem iyi hem de kötü şekilde anlaşılabilir. Kişinin “Başbakan” gibi saygıdeğer bir görevde olduğundan dolayı teşekkür etmesi övgü dolu bir söz olarak anlaşılır. Ancak, eğer bu kişi, kralın onu evinde hizmetkâr yapıp, her gün kralı görmek zorunda bırakmadığı için teşekkür ediyorsa, bu onun kralı hiç görmek istemediği anlamına gelir.

Diğer taraftan, kralın evinde hizmetkâr olan kimsenin “beni devletin başına koymadığın için” sözleriyle minnettar olması sadece krala bir övgü olarak anlaşılır. “Beni devletin başına koyup senden uzak kalmak zorunda bırakmadın ve seni her gün görebilir ve seni görevim itibariyle her gün daha çok övebilirim!” Aynı durum kralların kralı için de söz konusudur.

Kadının “beni erkek yapmadığın için” şeklinde kutsamayı söylemesi şu şekilde anlaşılabilir: “Erkekler gibi tüm mitsvalarını yerine getirmek zorunda olmadığım, tefilaya zamanında kalkıp erkek gibi tallit ve tefillin takmadığım için vs.. sana minnettarım”. Bu sebeple kadının bu şekilde beraha söylemesi uygun değildir (örnekteki başbakan gibi). Ancak, “beni kadın yapmadığın için” şeklindeki kutsamayı söyleyen erkeğin tek bir amacı vardır: “Tanrım beni daha az mitsva ile yükümlü olan bir kadın olarak yaratmadığın ve görevim gereği mitsvalarından yükümlü olduğum için sana teşekkür ederim” (örnekteki hizmetkâr gibi). Örnekten de anlaşıldığı gibi bu kutsamalar kadın ve erkek statüsü ile  ilgili olmayıp Tanrı’nın emir ve yasaklarından sorumlu olunduğunun farkında oluşun şükür ifadesidir. Bu anlayışın devamı olarak kadının “beni isteğin gibi yaptığın için” şeklindeki kutsamayı söylemesi ise Tanrı’nın isteğini kabul eden bir kimse durumunda olduğu içindir. Yahudi düşüncesine göre Tanrı’nın isteğine uygun olup bundan mutluluk duymak büyük bir derecedir ve yine bu düşünce doğrultusunda Tanrı’nın her Yahudi’yi kendi isteği doğrultusunda görevlendirmiş olduğu, tüm Yahudilerin bir bütün ve her Yahudi’nin bu bütünü tamamlayan bir parça olduğu düşünülür.

Modern dönemle birlikte sabahleyin erkeklerin, kendisini kadın yaratmadığı için yapılan hamd duası, günlük duaların arasından  çıkartılmıştır. Çünkü yorumlar onların bu dua açığını kapatamıyor.

Kaynak: İlknur YILMAZ, Yahudilik’te Dua Yüksek Lisans Tezi T.C. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Dinler Tarihi Bilim Dalı Temmuz, 2013, Sivas

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Benzer Yazılar