2020 Fare yılı

Ceyda ÇAKIR

12 HAYVANLI TÜRK TAKVİMİNE GÖRE KARAKTER ANALİZLERİ

Zaman, kimine göre göreceli kimine göre de insan beyninin birer uydurması olup aklın sınırlarına sığmayan bir kavramdır. İnsanoğlu zamanın bu karmaşıklığını gidermek ve onu daha bilinçli tüketebilmek adına daima kalıplara sığdırmaya çalışmıştır. Bu uğurda gök cisimlerinin hareketlerini, gökteki olayları titizlikle izleyerek takvim adını verdikleri araçlara ulaşmışlardır. Böylece zamanla ilgili yapılan her inceleme, akla gelen her düşünce bir takvimin doğuşu olmuştur. Türkler de zamanı kendi kalıplarına uydurarak 12 hayvanlı Türk takvimini oluşturmuşlardır. 12 yıla isim vererek her yılın insan karakteri üzerindeki etkilerini ve o yıl yaşanacak sıkıntıları bu takvim yoluyla açıklamışlardır.

Takvimin Ortaya Çıkışı

Günümüzde olduğu gibi geçmiş dönemlerde yapılan icatlar da genellikle bir ihtiyaç sonucu ortaya çıkmıştır. Takvimin asıl ortaya çıkış sebebi Türklerin konargöçer bir hayat tarzını benimsemelerinden kaynaklanmaktadır. Yazın yaylada, kışın ise kışlakta yaşayan Türkler için göç zamanlarının doğru hesaplanması önemli bir ihtiyaçtı. Aynı zamanda ürünlerin hangi dönem ekilip hangi dönem hasat edileceği en az göç meselesi kadar önemli bir meseleydi. Bu takvim hayatlarını kolaylaştırmakla kalmayıp Türklerin inançlarını yansıttıkları bir sembol haline de gelmiştir.

Hayvan İsimlerinin Sırrı

Divanü Lugati’t Türk’te Kaşgarlı Mahmut 12 hayvanlı Türk takviminin ortaya çıkışını bir rivayetle anlatır. Rivayete göre bir Türk hakanı kendisi başa geçmeden önce yapılan bir savaş hakkında bilgi ister. Fakat danışmanları savaşın yapıldığı zaman konusunda anlaşmazlığa düşerler. Bunun üzerine hakan bu olayın tekrarlanmaması adına takvim yapılmasını ister. Tıpkı 12 ay gibi her 12 yıla tek tek isim konulmasını emreder. Daha sonra çıkılan bir sürek avında hakan hayvanların Ilısu’ya sürülüp sıkıştırılmasını ister. Suya gelen hayvanlardan 12 tanesi sudan karşıya geçince her yıla hayvanların geçiş sırasına göre adının konulmasını söyler. Böylece takvimdeki her yıl bir hayvan adıyla anılır.

Yılların Anlamları

Divanü Lugati’t Türk’te geçen başka rivayetler de 12 hayvanlı Türk takvimine göre her yılın bir öneminin olduğu,  yılların uğurlu ve uğursuz olarak nitelendirildiğidir. Türkler bunlara inanarak kararlar almışlardır. Yılları yan ve yang olmak üzere iki gruba ayırmışlardır. Yan, yeri ve ayı temsil eder. Güçlüğü, zorluğu, kayıpları ve soğuğu simgeler. Yang ise gökyüzü ve Güneş’i temsil eder. Bu nedenle güç ve kuvvet bildirir. Örneğin maymun, tavşan, tavuk, yılan, koyun, sığır yılları zor yıllar olarak nitelendirilir. Sığır yılı savaşların çok olacağına inanılan bir yıldır.  Tavuk yılı bolluk olan ama kargaşanın çok yaşanacağı, domuz yılı kar ve soğuğun çok olacağı yıldır. Timsah yılı ise yağmurun çok yağacağı bu nedenle bolluk olacağına inanılan bir yıldır. Yılan kışın yiyecek bulamayınca kumları yaladığı için yılan yılı da kurak sayılmıştır.

Karakter Analizleri

12 hayvanlı Türk takvimine göre her yılın başlangıcı, baharın gelişi ve Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı olarak kabul edilen 22 Mart Nevruz bayramıdır. Her yeni yılla birlikte Türkler yeni bir başlangıç yapmışlardır. Bir de yıllara verdikleri karakteristik özelliklerle kalmamış doğdukları yılın kendi karakterlerini oluşturduğuna inanmışlardır. 

Sıçan Yılı: Bu yıl doğanlar hareketli, konuşmalarıyla ilgileri üzerine çeken ve sezgileri güçlü insanlardır. Uykuyu oldukça çok severler. Kendilerinden büyük işlere girişerek güçlerini sınamayı severler. Ancak kötü işlerden kaçmaya özen gösterirler. Onlardan iyi dost olur. Gece doğanlar gündüz doğanlara göre daha çeviktirler. Gündüz doğanlar ise pasaklı ve pısırıktırlar.

Sığır Yılı: Bu yılda doğan erkekler kadınlara karşı naziktirler. Kızlar ise hanımlık tabiatına daha fazla sahiptir. Hasta olsalar bile uzun yaşarlar. Bu yılda doğanların bazıları kalabalıktan hoşlanmazlar. Mecburen kalabalık ortamda kaldıklarında ise saygı ve hürmete dikkat ederler. Akıllı ve bilinçlidirler. Sığır ağır bir hayvan olduğu için bu yılda doğanlar da ağırbaşlı, yaşadıklarından ders çıkaran insanlardır.

Pars Yılı: Bu yıl doğanlarda sıcakkanlılık, çekinmeme, güç, gayret gibi özellikler ön plana çıkmaktadır. Askerlik tabiatına uygun kişilerdir. Sertlikleri ve hükmedici tavırlarıyla bilinirler. Bazıları kavgacıdır. Bu yıl doğan kadınlar erkeklerin isteklerini genellikle inatlaşarak veya nazlanarak yaparlar. Hatta çoğu zaman yerine getirmezler. Yaptıklarını çevreden saklamaya gerek görmezler. Çoğu zaman seçimlerinden pişmanlık duyarlar.

Tavşan Yılı: Bu yılda doğanlar sezgileri güçlü, merhametli, kavgadan uzak duran insanlardır. Tavşan tabiatı gereği korkaktır ve korkacağı durumlar yaşandığında kaçar. Bu yılda doğanlar da bu özellikleri taşırlar. Dışarıdan bakıldığında niyetleri çabuk anlaşılır. Büyük işlerden uzak dururlar. Genellikle orta düzey bir hayat yaşarlar. İçlerinden ne zengin ne fakir ya da ne çok iyi ne de çok kötü insanlar çıkar.

Balık Yılı: Herhangi bir konuda yapılacak değişiklikler konusunda karşımıza balık yılı insanları çıkar. Bu yılda doğanların malı mülkü çok olur. Kendilerine hüküm vermeyi çok severler ancak başkalarının işine karışmazlar.

Yılan Yılı: Bu yılda doğanlardan çevresindekiler korkarlar. Bu nedenle hürmet gösterirler. Dik kafalı, merhametsiz ve soğuk olmalarıyla bilinirler. Bazı kötü sayılan işleri yapmayı severler. Hatta suç sayılan işleri yapmaktan zevk alırlar. Zorluklardan kolayca kurtulurlar. Boylu poslu, güzel ve heybetli olurlar. Bu yılda doğan erkekler bahtlıdır. Ancak kadınlar zorluklarla dolu bir hayat yaşarlar.

At Yılı: Bu yıl doğanlar güçlü ve hareketli insanlardır. Yaşıtlarına göre işlerini hızlı ve güzel yapmalarıyla bilinirler. Hayatları hep hareket ve çalışmayla doludur. Bu nedenle hayat eşleriyle daha kolay iletişim kurar ve anlaşırlar. Pahalı ve kıymetli giysileri hiç acımadan alırlar. Gündüz doğanlar aceleci, gece doğanlar ise zevkine ve rahatına düşkün insanlardır.

Koyun Yılı: Bu yılda doğanların yaşadıkları en güçlü duygu sevgidir. Yakınlarına her zaman saygı, sevgi ve dürüstlükle yaklaşırlar. Kendi fikir ve bakış açılarına göre yaşarlar. Yalnızlığı sevmezler. Kendilerini övmeyi, üst makamlarda olmayı severler. Bir konuda tam karar vermeden adım atmazlar. Yaşlandıklarında soğukkanlı bireyler olurlar.

Maymun Yılı: Bu yılda doğanlar eğlencelerini kendileri yaratır ve sadece kendi eğlencelerinden zevk alırlar. Bu yılda doğan erkekler ileri görüşlü, sokulgan, biraz kurnaz, hemen öfkelenen, güçlü kişilerdir. Kadınlar ise çeviktirler.

Tavuk Yılı: Bu yılda doğanlar karşı cinse ustaca tuzaklar kurarlar. Ancak bunu becerilerini göstermek için yaparlar. Cimri, güçlü, gayretli insanlardır. Kötülükten sakınabilirler. Edep, ahlak, kanun ve kurallar hoşlandıkları terimlerdir. Erkekleri gururlu olsalar da saygı ve hürmette kusur etmezler.

İt Yılı: Bu yılda doğanlar güçlü, akıllı, hafızası kuvvetli, ihtiyatlı, sezgileri güçlü insanlardır. Kendilerine ve çevrelerine tenkitçi gözle yaklaşırlar. Kendilerinden emindirler. Dostları için ellerinden geleni yaparlar. Gece doğanlar, çevresinde olup bitene çok dikkat ederler. Nerede olurlarsa olsunlar kötülüğe izin vermezler. Gündüz doğanlar ise biraz pasaklı ve oburdurlar.

Domuz Yılı: Bu yılda doğanlar övünmeyi, rahatı, sessizliği ve temizliği severler. Kötü işlerden korkarlar. Bu tarz işlere karıştıklarında engellemeye, önünü kesmeye çalışırlar. Çok gösterişli olmasa da lezzetli ve güzel yemekleri severler. Kadınları edeplidir.

Kaynakça: Ayan, Hüseyin (2009), 12 Hayvanlı Türk Takvimi –Zamana ve İnsana Hükmetmek, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 39.

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Benzer Yazılar