Türkçede Tanrı Kelimesi İle Allah Lafzı Birbirine Çok yakındır

 

Tabiatıyla geç iş devri devam ettiği için eserde kullanılan kavramsal çerçeve Türkçe'dir. Kutadgu Bilig'te Arapça "Allah" sözünün yerine tengri,   idi, (efendi-sahip),   ugan, (her şeye gücü yeten)   bayat rabb,   ve ilah kavramları kullanılır.   Bununla beraber Tanrı'yı çeşitli terimler le ifade eden Yusuf Has Hacib'in Tanrı ifadesini karşılayan ıstılahlar içerisinde husus i yeri "Tengri" kavramına verdiği de bir gerçektir. Devrin kavram haritasını objektif bir gözle vermekle beraber, Allah lafzını tercih eden Kaşgarlı Mahmud'un ortaya koyduğu veriler,   geçiş devrinde yaygın kullanımın Tengri olduğunu ortaya koymaktadır. Bununla beraber Tengri kelimesi, Arapça ve Farsça dini tabirler karşısında gittikçe geriler. Tengri kelimesinin Kutadgu Bilig'de bazen Arapça kullanıma uygun olarak Teala (Tengri Teala) ile birlikte kullanılması bunu gösterir.  

…

Teşekkül dönemi Türk düşüncesinin teorik çerçevesi, özü, kurucu unsurları Kutadgu Bilig'de cem edilirken; bu özün pratik tarafı, hayata yansımaları Divdnü Lügati't-Türk'de görülür. Yusuf Has Hacib idealleri, Kaşgarlı Mahmud da bu ideallerin nasıl ete kemiğe büründürüldüğünü göstermiştir.

Nitekim eski Türkler'in Tengri, yalavaç, ve tamu kelimelerini kullanımlarına mukabil Kaşgarlı Mahmud, Allah, resul, nebi ve cehennem kavramlarını tercih eder.  

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Benzer Yazılar