Sir Richard Francis BURTON ... Hacı Abdu El-Yezdî

Hacı Abdu El-Yezdî ait Kasîdah (1880) "Haji Abdu El-Yezdî", bir tarafından yazılmış uzun bir İngilizce şiir takma gerçek yazar Sir ait Richard Francis Burton (1821-1890), tanınmış İngiliz Arabist ve kaşif . Okuyucuya yazdığı bir notta Burton, İngilizce "Lay of the Higher Law" adını verdiği şiirin çevirmeni olduğunu iddia ediyor. Bu nedenle, hiçbir zaman var olmayanorijinal bir Farsça metnesahipmiş gibi görünen sahte bir çeviridir . Kaside esasen Tasavvuf düşüncesinin bu mistik geleneğin şiirsel üslubunda damıtılmasıdır; Burton, Tasavvuf fikirlerini Batı'ya getirmeyi ummuştu.

Sir Richard Francis BURTON  

(1821-1890)

İngiliz seyyahı, müsteşrik.

Müellif:

MUSTAFA L. BİLGE

Özellikle Hicaz’a yaptığı seyahatle ün kazanan Burton Orta Afrika kâşifi olup İngilizler’in Afrika’daki sömürgeci yayılmalarına ışık tutmuştur. Oxford Üniversitesi’ndeki eğitimi sırasında Arapça’yı ve bazı Hint dillerini öğrendi. İlk görevine, 1842’de gittiği Hindistan’da Hindustânî ve Gucerâtî dillerinde askerî tercümanlık yaparak başladı. Buradaki görevi sırasında Türkçe ile Sindî, Pencabî, Peştu ve Sanskrit dilleri üzerinde çalıştı; toplam yirmi sekiz dil ile uğraştığı söylenmektedir. Dedesi İrlanda’da papaz, babası İngiliz ordusunda albay olan Burton Hindistan’daki görevi sırasında yüzbaşılığa yükselmiş, dönüşünde ise müslümanların mânevî hayatları ve yaşayışları üzerinde çalışmalar yapmaya başlamıştır. 1853’te Hicaz’a giderek sonradan çok meşhur olan Personal Narrative of a Pilgrimage to al-Madinah and Meccah adlı eserini kaleme aldı. Bu seyahatinde Hindistanlı bir hacı olarak görünen ve masrafları Royal Geographical Society tarafından karşılanan Burton’un yazdıkları Batı âlemi için önemli bir kaynak olmuştur. 1854’te Somali’ye gitti ve oradan Harar’a geçerek Habeşistan’da dolaştı. Daha sonraki yıllarda Orta Afrika’daki keşif seyahatlerine ağırlık verdi. John Hanning Speke ile beraber 1856, 1858, 1859 yıllarında çıktıkları bu seyahatlerde Tanganika gölünü ve Uganda’daki Victoria gölünü buldular. Victoria gölünü Nil nehrinin kaynağı olarak değerlendiren bu ilk kâşifleri daha sonra David Livingstone, Sir Samuel Baker, James Brandt ve Henry Stanley takip etmişlerdir.

1861’de evlenen Burton aynı yıl İngiliz Dışişleri Bakanlığı’na intisap etti ve böylece hayatının diğer bir safhasına başladı. Fernando Po ve Santos (1861-1865), Brezilya (1865-1869), Şam (1869-1871) ve Trieste (1872-1890) konsolosluklarında bulundu. Bu arada Afrika’da altın sahillerine giderek Dahomey ve Benin’de araştırmalar yaptı. 1871’de görevle gittiği ve ölümüne kadar sekiz yıl kaldığı Trieste’de Arapça Elf leyle ve leyle’yi (binbir gece masalları) İngilizce’ye tercüme ederek birtakım notlarla zenginleştirdi ve böylece on altı ciltlik ünlü eserini meydana getirdi (1885-1888). 1886 Şubatında Kraliçe Victoria Burton’u St. Michael ve St. George şövalyesi yapmış ve kendisine “sir” unvanı vermiştir. Burton Türkiye’de de iki yıl kadar kalmış, ancak bununla ilgili herhangi bir şey yazmamıştır.

Eserleri. Goa and the Blue Mountains (1851); Falconry in the Valley of the Indus (1852); Personal Narrative of a Pilgrimage to al-Madinah and Meccah (I-II, London 1855); First Footsteps in East Africa (1856); Wanderings in West Africa (1863); Wit and Wisdom from West Africa (1865); Unexplored Syria (1872); Zanzibar (1872); Inner Life of Syria (1875); Sind Revisited (1877); To the Bold Coast for Gold (1883); The Thousand Nights and a Night (I-XVI, London 1885-1888).

BİBLİYOGRAFYA

I. Burton (Arunddel), The Life of Captain Sir Richard F. Burton, London 1893.

G. Stisted, The True Life of Captain Sir Richard F. Burton, London 1896.

N. Penzer, Annotaded Bibliography of Sir Richard Francis Burton, 1923.

a.mlf., “The Centenary of Sir R. F. Burton”, JRAS, sy. 2 (1921), s. 304-307.

Ziriklî, el-Aʿlâm, III, 67-68.

Necîb el-Akīkī, el-Müsteşriḳūn, Kahire 1980, II, 59-60.

Mîşâl Cühâ, ed-Dirâsâtü’l-ʿArabiyye ve’l-İslâmiyye fî Ûrûbbâ, Beyrut 1982, s. 39.

Robert G. Albion, “Burton”, Encyclopaedia International, Canada 1967, III, 419.

Ralph Mansell Prothero, “Burton, Sir Richard Francis”, EBr., IV, 461-462.

“Burton, Sir Richard (Francis)” ABr., V, 145-146.

***

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Kasidah

Burton, Çevirmen olarak, Francis'ten (orta adı) ve Baker'dan (annesinin kızlık soyadı) bir İngiliz takma adı olan Frank Baker için “FB” imzalıyor . Şiirin aşağıdaki notlarda, Burton iddialar arkadaşı Hacı Abdu, bir yerli gelen el yazması almış Darabghird içinde Yezd Eyaleti Pers. Hacı Abdu'yu anlatan Burton, bir dizi dil konuştuğunu yazıyor ve "hafızasının iyi saklandığını ve yeteneklerini kullanmak dışında her yeteneğe sahip olduğunu" belirtiyor - gerçek yazarın uygun bir tanımı.

Bir "kasidah" ​​veya "qasida" , aslen hiciv, ağıt, minör veya övücü olabilen Arapça şiirin bir türüydü. Tipik olarak, 50 ila 100 satır veya daha fazla olabilen uzunluğu boyunca tek kafiyeli olarak yazılmıştır . Tür, son derece popüler hale geldiği ve üzerinde çokça çalışıldığı İslam ile İran'a yayıldı. In Oxford İngilizce Sözlük "kasidah" konulu girişi, form klasik Arapça veya Farsça olarak tanımlanır panegyric bir ağıt ardından ıssız bir kamp karşılaşmak için bir referans ile başlar ayette, ve durma noktasına yolculukta eşlik biri giden tarihiyle bir dua ayrılan sakinlerin anısı çağrılırken.

Burton , klasik Sufi ustalarının ( Hafez , Omar Khayyam ) üslup, teknik ve fikirlerini uyarlayarak Kasideh'te bir tür "manevi otobiyografi" üretti . İnsanoğlunun gelişmemiş aklının, egoizminin ve kendi kendine yarattığı dinlerin sınırlarını keşfederken, bireysel insan kaderinin gerçekleşmesini aradı. Burton, imalarında ve etkilerinde geniş bir ağ yaydı. Biyografi yazarlarından biri, Konfüçyüs , Longfellow , Platon , Aristoteles , Papa , Das Kabir , Palambal'ın öğelerini ve Edward FitzGerald'ın 1859 tarihli ünlü çevirisini bulduğunu iddia etti .Omar Khayyam'ın Rubaiyat'ı - işte. [1]

Yorum 

Tasavvuf yazar İdris Şah onun 1964 kitabında (1924-1996), mutasavvıflar , devletler bu Kasidah Sufi düşüncesinin bir damıtılmasıydı ve "Burton'ın Batı'da Sufi öğretisini yansıtmaya çalıştığına dair çok az şüphe var gibi görünüyor... onların farklılıklarını uzlaştıracak, geçmiş inançları birleştirecek, bugünü hesaba katacak ve geleceği sürekli ve kesintisiz bir gelişimle öngörecektir." "Batı Tasavvuf edebiyatının en ilginç ürünlerinden biri... Burton, düşünen Batılının temel Sufi kavramlarını kabul edebileceği bir köprü sağladı."

alıntı 

En iyi bilinen beyitleri gelen Kasidah şunlardır:

Erkekliğinin sana emrettiklerini yap, ancak kendinden alkış bekleme;

Kendi kendine koyduğu kanunları yapan ve uygulayan en asil yaşar ve en asil ölür.

Diğer tüm Yaşam yaşayan Ölümdür, Hayaletlerden başka kimsenin yaşamadığı bir dünya,

Bir nefes, bir rüzgar, bir ses, bir ses, bir deve çanının çınlaması.  

—  Kasidah VIII, kıtalar XXXVII ve XXXVIII

Burton'ın düşmanca biyografisini yazan Thomas Wright bile bu dört satırın "bozulmaz olarak telaffuz edilebileceğine" izin verdi.

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Benzer Yazılar