Çeviri
Bir de Ermeni Diasporası Eksikti
Daron Acemoğlu, dolar 30 tl olacak diye insanlara korku veriyor... Ermenilerden ne beklenir ki.
Dar Koridor adlı kitabının 487. sayfasında sert bir dille Cumhuriyeti ve kurucu iradeyi eleştiriyor. O zaman onlardı şimdi de İslamcıları...kim kuvvetliyse kıblesi ona dönüyor
Dar Koridor
Yapılan
reformlar ve modernizasyon bariz bir şekilde yukarıdan inmeydi, örneğin İTC [İttihat
Terakki Cemiyeti] 1908’de parlamentoda
iktidarı alarak Osmanlı Sultanı II. Abdülhamid'le yönetimi paylaşmaya
başladığında, modernleşme çabalarına karşı olan muhalifleri. sendikaları ve
1839’dan sonra oluşmaya başlayan sivil toplum sert biçimde bastırmıştı. Altı
yıl sonra, Rusya'nın Almanya'ya savaş ilanının ertesi günü, İTC , iki liderinin Almanya’yla yatıkları gizli
bir anlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu’nu Birinci Dünya Savaşı'na soktu.
Daha sonra Atatürk adını alacak
Mustafa Kemal'in liderliğindeki güçlerin zaferiyle 1923’te kurulan Türkiye
Cumhuriyeti pek çok yönden İTC’nin oyun tarzını sürdürdü (Atatürk dahil liderleri
İTC ’nin eski üyeleriydiler). [Atatürk
sanki eloğlu gözünde] Ordu ve bürokrasinin önderliğinde (iş çevreleri ve
diğerleri bu koalisyonun sadece çeperde kalan unsurları olarak dahil
edilmişlerdi) daha fazla reform ve devlet inşası için yol açıktı, ama sadece despotik tarzda bir
devlet oluşumu için. Artık iktidar merkezi Atatürk’ün Cumhuriyet Halk
Partisi’ydi (CHP). CHP ekonomi ve toplumu modernleştirdi ama liderleri ve
müttefikleri için denetlenmeyen bir iktidar ve ekonomik zenginlik de getirdi.
Kadınların özgürleştirilmesi ve güçlendirilmesi. bürokrasinin modernleştirilmesi
ve sanayileşmenin desteklenmesi gibi bazı reform uygulamaları devlet kapasitesi
yaratmak ve toplumun pek çok kesimi için daha önce olmayan bir kısım
özgürlükler getirmek bakımından önemli adımlar olsalar da bunlar Türkiye’yi
koridora sokmak amacı taşımıyordu. Latin alfabesine geçiş, kıyafet devrimi
ve dini kurumlanın yeniden yapılandınlması gibi pek çok reform, topluma
danışılmadan yapıldı ve zorla dayatıldı. Bu reformlara direnenler,
örneğin Batı tarzı şapka yerine “fes” takmakta ısrar edenler kovuşturmaya
uğradı, bazı durumlarda da infaz edildi.
İzleyen on yıllarda Atatürk
tarafından tek parti sisteminde kurumsallaştırılmış olan CHP'nin iktidar tekeli
yıkıldı. Ancak ordu ve bürokrasi orantısız şekilde güçlü kaldı.
Ordu, denetim gücünün zayıfladığını veya toplumsal devinimin arttığını
sezdiğinde 1960. 1971. 1980 ve 1997’deki gibi darbelerle müdahale etti. Ordu ve
sivil hükümetler (çoğunlukla seküler olsalar da) toplumsal denetim için dini de
kullanmaktan çekinmediler ve dini gruplarla birçok koalisyon kurdular. 1980
askeri dar besinden hemen sonra askeri cunta ve izleyen merkez sağ hükümetler,
sol güçleri dengelemek için gündelik hayatla ve okullarda dinin rolünü artırdılar.
|
Daron Acemoğlu |
|
|
Daron Acemoğlu |
|
|
Doğum |
Kamer Daron Acemoğlu |
|
Milliyet |
Türkiye |
|
Vatandaşlık |
Türkiye |
Mezun olduğu okul(lar)
Londra Ekonomi Okulu
York Üniversitesi
Evlilik
Asuman Özdağlar
Ödüller
John Bates Clark Madalyası (2005)
John von Neumann Ödülü (2007)
Erwin Plein Nemmers Ekonomi Ödülü (2012)
Resmî site
https://mitsloan.mit.edu/faculty/directory/daron-acemoglu
Kariyeri
Dalı
Ekonomi
Çalıştığı kurumlar
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü
Londra Ekonomi Okulu
Kamer Daron Acemoğlu (d.
3 Eylül 1967, İstanbul), Türk-Amerikalı ekonomist.[2]
Daron
Acemoğlu, 1993 yılından beri Massachusetts
Teknoloji Enstitüsünde (MIT)
akademik kariyerine devam ederken, 2000 yılında ekonomi profesörü ünvanını
almıştır. Siyasal ekonomi, ekonomik
kalkınma, ekonomik
büyüme, gelir ve ücret dengesi eşitsizliği,
çalışma ekonomosi, iktisat teorisi ve beşeri sermaye ve eğitim konularında
çalışmalar yapar. Siyaset bilimci James A. Robinson’la birlikte yazdığı Diktatörlük
ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri (2006) ve Ulusların Düşüşü:
Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri (2012) adlı eserleri çok sayıda
ödüle değer görülmüştür. 2021 yılı itibarıyla IDEAS/RePEc araştırma veri
tabanına göre, dünyadaki en çok alıntı yapılan ilk 10 ekonomist arasındadır.
Yaşamı
1967
yılında İstanbul'da doğdu. Ermeni kökenlidir.[4][5][6] Babası
hukukçu Kevork Acemoğlu'dur. İlköğrenimini İstanbul Kadıköy’deki Aramyan Uncuyan Ermeni İlkokulunda tamamladıktan sonra 1986'da Galatasaray Lisesinden mezun oldu.
Lisans
derecesini İngiltere'nin York
Üniversitesi'nde Matematiksel Ekonomi ve Ekonometri
Bölümü'nde (1989) tamamladı; yüksek lisans (1990) ve doktora (1992)
derecelerini Londra Ekonomi Okulundan aldı 1992-1993 yılları arasında Londra Ekonomi Okulu'nda ders
verdi. 1993'ten itibaren akademik kariyerine ABD'de Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) devam etmektedir. 2000 yılında ekonomi
profesörü ve 2019 yılında da, üniversitede bir öğretim üyesine verilebilecek en
yüksek unvan olan enstitü profesörü ünvanını almıştır.
MIT'deki
akademik kariyerinin ilk yıllarında, The Economic Journal'da yayınlanan “Consumer
Confidence and Rational Expectations: Are Agents' Beliefs Consistent With the
Theory?" (Tüketicinin Kendine güveni ve Rasyonel Beklentiler:
Faillerin İnançları Teori ile Tutarlı mıdır?) başlıklı makalesi "1996
yılının en iyi makalesi" ödülüne değer görüldü. 2005 yılında ekonomi
bilimine en büyük katkıyı yapan 40 yaş altındaki bir bilim insanına her iki
yılda bir verilen John
Bates Clark madalyasına layık görüldü. Siyaset
bilimci James A. Robinson’la birlikte yazdığı Economic Origins of
Dictatorship and Democracy (Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik
Kökenleri) 2006 yılında yayımlandı. Kurumların ekonomik gelişim ve siyasal
ekonomideki yeri üzerine çalışmaları, Türkiye
Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından 2006 yılında
Bilim Ödülü'ne layık görüldü.
Acemoğlu
ve Robinson'un 2012 yılında yayımlanan Why Nations Fail: Origins of
Power, Poverty and Prosperity (Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve
Yoksulluğun Kökenleri) adlı kitabı New York
Times gazetesinin çok satan kitaplar
listesine de girdi. Acemoğlu ve Robinson bu kitapta, uluslararasındaki refah
farklarının ana nedeninin coğrafi, tarihi ya da kültürel faktörler olmadığını;
farklılığın temel nedeninin ulusların sahip olduğu ekonomik ve siyasi
kurumların niteliğinde yattığını öne sürmüştür
Klasik
büyüme ve kalkınma teori ve modellerine farklı bir perspektifle
yaklaşımı nedeniyle Sosyal Bilimler dalında 2013 yılı T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'nün, Acemoğlu'na verilmesi uygun görüldü.[9] Acemoğlu'na
ödülü, 24 Aralık 2013 tarihinde gerçekleşen törende Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından
verilmiştir.
Utrecht, Bilkent, Bath, Boğaziçi ve Atina üniversiteleri
ile Paris’teki École Normale Supérieure tarafından fahri doktor unvanıyla
ödüllendirilen.[7] Acemoğlu'na 2019 yılında MIT tarafından
"Enstitü Profesörü', 2021 yılında İngiliz
Akademisi tarafından Onur Üyesi unvanı
verilmiştir
Acemoğlu, Review
of Economics and Statistics ve Journal of Economic Growth dergilerinin
yardımcı editörlüğünü yürütmektedir. Bilim
Akademisi üyesidir
Acemoğlu, oyun ve
optimizasyon teorisi üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınan Asuman Özdağlar ile
evlidir ve çiftin Arda ve Aras adlarında iki erkek çocuğu vardır.
Eleştiriler
Daron
Acemoğlu 2008 küresel finansal krizi ertesinde yayınlanan bir makalesinde, krizin
iktisatçıların daha önce kabul etmiş olduğu belli başlı varsayımları
sorgulaması için bir fırsat olduğunu öne sürmüş ve bu varsayımları veri alan iktisatçılar
arasına kendisini de dahil etmiştir. Robinson ve Verdier ile birlikte yazdığı
"Hepimiz Daha Çok İskandinavlar Gibi Olamaz mıyız?" kapsamlı bir
sosyal güvenlik ağına, refah devletine ve daha sınırlı eşitsizliğe dayalı
toplumlar." "Bütün ülkeler daha geniş bir güvenlik ağı ve daha
eşitlikçi bir yapıyla 'İskandinavyalılar' gibi olmak isteyebilir" sonucuna
vardılar, ancak ABD "acımasız [kapitalizm] lideri" olmaktan çıkarsa,
ekonomik büyüme tüm dünya küçülürdü. The New York Times için 2015 yılında
yazdığı bir yazıda ABD'nin İskandinav modelini benimsemesine karşı çıktı.
Tekrar savundu: "ABD vergilendirmeyi Danimarka seviyelerine yükseltirse,
büyüme ve refah için olumsuz sonuçlarla birlikte girişimciliğin ödüllerini
azaltacaktır." İskandinavya'nın yoksulluğu azaltma, vatandaşları için eşit
koşullar yaratma ve daha yüksek sosyal hareketlilik deneyimine övgüde bulundu.
Bu, ampirik olarak ABD'nin ekonomik büyümesinin acımasız ve sevimli
politikalardaki ayrışmadan önce geldiğini ve gelişmiş ülkeler için eşitsizlik
ile yenilik arasında bir ilişki olmadığını savunan Lane Kenworthy tarafından
eleştirildi.
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar