Mevlana'nın Tasavvuf Düşüncesinde Hristiyanlığa Bakışı - "Hiçlik" Düşüncesini Merkeze Alma

 

Tosei Sano

7 Eylül 2021

Japon Dini Araştırmalar Derneği'nin 80. Yıllık Konferansı

1.      Mevlana'nın İsa'ya bakışı

( 1)  Rumi : Celaleddin Muhammed Rumi-ye Belhi ( 1207-1273 ). 13. yüzyıl Orta Asya

(Şimdiki Tacikistan)'dan bir İslami mutasavvıf. " Mevlana " ("Efendimiz") unvanıyla bilinir . Tasavvufun Türkiye'deki temsilcisi mevlevilik tarikatının kurucusu. Ailesiyle birlikte Türkiye'nin orta kesimlerinde yer alan Konya'ya taşındı, tasavvufi faaliyetlerle uğraştı ve bunu uygulama ve düşünce açısından geliştirdi. Bedeni döndüren sema ( zikir : tanrıların bir tür anılması ve hatırlanması) adı verilen bir zihin-beden tekniği uyguladı ve düşüncesinin özü, karşılıklı sevgi yoluyla Tanrı ile birlik olmaktı. O aynı zamanda bir Ulema (Hanefi hizbi) idi. Temsili eseri " Mesnevi -ye ma'navi " dir (Farsça, 1259-61 ve 1264-68 yılları arasında yazılmıştır ).

( 2)  İslam'ın İsa'ya bakışı : İsa, Musa ve Muhammed gibi bir peygamberdir (insandır) ve Allah'ın Ruhu ( rUh ) aracılığıyla hastaları iyileştirir ve ölüleri diriltmek gibi mucizeler yapar. Meryem, Tanrı tarafından bakire olarak dünyaya geldi ve bebekken kendini peygamber ilan etti (Kuran 19 : 30-33 ). Hristiyanları Tanrı'nın öğretilerine yönlendirir ve İncil (İncil) bir kutsal kitaptır, ancak daha sonra Hristiyanların hataya düştüğü ve bölündüğü söylenir. İsa'nın çarmıhtaki ölümü reddediliyor:

Bununla da kalmayıp, (Yahudiler) "Allah'ın Resulü olan Kurtarıcıyı (Mesih) Meryem oğlu İsa'yı öldürdük" diyorlar. Nasıl öldürülür, nasıl çarmıha gerilir? Sadece öyle görünüyordu. ... Hayır, onu (İsa'yı) asla öldürmediler. Allah onu yanına kaldırdı. Allah sonsuz kudret ve hikmet sahibidir. Kitap Ehlinden (burada Hristiyanlardan) hiç kimse ölmeden önce O'na iman etmeyecektir. Kıyamet günü gelince, onların aleyhine şahit olacaktır. (Kur'an 4 : "Nisa" 156-159. Ayetler )

Medine Vahyi Ne Zaman . Hz.Muhammed salla'llâhu aleyhi ve sellem'in Yahudilerle ihtilaf halinde olduğu ve Hıristiyanlarla halen iyi ilişkiler içinde olduğu (sonraki ihtilaf) dönem. İncillerden farklıdır, ancak buna dayanarak, İsa'nın göğe yükseldiğini ve Tanrı'ya yakın peygamberlik niteliğini tanıdığı ve İsa'yı ölüme terk etmemek için Tanrı'nın merhametini gösterdiği şeklinde bir yorum vardır .

( Robinson 78-105; Kuş Yuvası).

( 3)  Mevlana ve Hristiyanlık

Mevlana zamanında Anadolu (Türkiye) eski Bizans İmparatorluğu'nun bir bölgesiydi ve çok sayıda Rum Ortodoks Hristiyan yaşıyordu . Konya'da Mevlana, Hıristiyanlarla günlük temas halindeydi, onlarla etkileşime giriyor ve onlara yardım ediyordu. Konya'nın eteklerinde bir manastırda On Manastır ile etkileşime girdi . Pek çok Hristiyan, Mevlana'nın ölümünün yasını tuttu ve Mevlana'yı bir peygambere benzer bir kişi olarak övdü (Aflaki , cilt 2, 590-593; tercüme eden O'kane, 404-407; Sano 17-18 ).

(4) Mevlana'nın İsa hakkındaki görüşü

・Tanrı'nın gerçek öğretisini ilan eden bir peygamber ・Tanrı'nın birliğinin simgesi : Yahudiye Kralı tarafından zulme uğrayan ve bakanın komplosuyla bölünen Hıristiyanların hikayesi (Mesnevi) ( M1/500-505 ) (Sano 22) )

O (bakan) İsa'nın tek renginin kokusuna sahip değil İsa'nın rengine boyanmış fıçının içinde hiçbir fıtrat yok Işık gibi basit ve tek renk Daha ziyade balık ve berrak su benzetmesi Balık kuru ve kurudur.

Sıkıcı görünen kuru bir zeminde binlerce renk olmasına rağmen yüz renkli giysiler, tek renkli varilleri nedeniyle tek renkli değildir.

Balık kim, deniz nedir, bu benzetmede yüz bin deniz ve balık var.

Bunun gibi, şanlı Yüce Kral ( Tanrı), varlığa saygıyla ona secde etti.

O zamanlar , İsa'nın orijinal öğretisi basitti ve ilk bakışta çeşitli öğretiler ve mezhepler ondan türetildi ve onu anlayanlar orijinal öğretiye geri döndüler. Bu, yeryüzünün çeşitliliğine salınan bireysel balıkların ana denize = Tanrı'ya dönmesine benzer.

・İsa'nın Manevi Bilgeliği, Tutkusu ve Kurtuluşu : Musa'nın Tanrı'ya Tiran'ın Neden Üstün Olduğunu Sorma Hikayesi ( M2/1850-1867 )

İsa'yı terk ettin ve eşeği büyüttün Başka seçeneğim yok, eşek gibi perdenin dışındasın Ne mutlu İsa'ya, akıl ve bilgelik eşeğin nimetleri değil, ey eşeğin  cinsi

Eşeğin kükremesini işit de sana acısın

Eşeğin sana aptallık emrettiğini bilmiyor musun İsa'ya merhamet et, eşeğe merhamet etme

Doğal cinsiyetinizin zekanızı yönlendirmesine izin vermeyin.

Nasıl, ey İsa'nın Nefesi olan İsa, ıstırap,  çünkü dünyada yılansız hazine yoktur.

Nasıl, aman Tanrım, bir Yahudi ile tanışmak

Nasıl, ah Joseph, kıskanç komplocular

Gece gündüz bu akılsız halkın peşinden koştunuz,  gece gündüz hayat vermesine yardım ettiniz.

Bakın, saf kolerikler Ne hileler doğar safradan, ancak baş ağrıları Sen de ikiyüzlülüğe, düzenbazlığa, hırsızlığa ve düzenbazlığa karşı  doğu güneşinin yaptığı gibi yaparsın.

Sen balsın, biz sirkeyiz, dünyada da dinde de  bu safrayı engelleyen bal ve sirke karışımıdır.

olduğunda , sıradan insanlar tarafından takdir edilmez ve Yahudiler tarafından ezilir: Zalimler. Hala güneş gibi insanları kurtarıyor. Peygamberler ve evliyalar meleksi varlıklardır ve onlara uymakla nefsin üstesinden gelinir. Bir peygamber ilahi vahiy alır ve bir evliya peygamberlerden birine uyar ve mükemmel bir insan olur. Ayrıca peygamberler ve evliyalar evrensel akılla ( 'akl-e kolli ) birleşmişlerdir ve kendileri de bilgi kaynaklarıdır, bu nedenle genel aklın bilgisine gerek yoktur. ( Chittick 119,125 )

・Hastaları iyileştiren bir aziz olarak İsa : Birçok hasta insanın kurtuluş için her zaman İsa'ya koştuğu anekdot ( M3/299-316 )

Hayatın her kesiminden insanlar, kör, topal, diz çökmüş, soyunmuş

Hastalıktan, İsa'nın inziva yerinde sabah nefesiyle onları iyileştirdiği gibi

namazını kıldıktan sonra  o salih din adamı dışarıdaydı.

Umut ve beklentiyle sürüler halinde kapı eşiğine yaslanmış ve oturan hastaları izledim .

İsa, "Ey mazlum kardeşler, Allah adına

Hepinizin bu dileği yerine geldi, artık acı çekmeden, zahmet çekmeden  Allah'ın rahmetine ve lütfuna gidin."

Hepsi ayakları bağlı deve gibiydiler, ama sen dizlerini çözdün, senin keskin gözlerinden neşeyle koştular, onun duasıyla ayaklarının üzerinde eve koştular  .

Siz de çok denediniz, kendi dertleriniz  bu dinin kralları tarafından iyileştirildi.

Nankörlüğün ve unutkanlığın  içtiğin balı hatırlatmadı

İster istemez yol sana kapanıyor, çünkü gönüller senden bıktı  .

Başkalarının bahçelerinin sana açılması gibi  Olgun bir meyvenin kendi kendine açılması gibi.

o kapının etrafından tekrar dolaş, bir köpekten daha az olma

Mağara köpekleriyle dost olduysanız , Köpekler bile onları uyarır, yüreklerini ilk eve, kemiklerinizi tuttuğunuz o ilk kapıya bağlamaları için.

Sarılın, doğru olanı yapın ve bırakmayın " Kuran'ın İncil'deki İsa'nın şifa hikayesi. Orada, mağaranın köpeği (Kur'an 18:18 : Allah'a inandıkları için zulümden kaçmak için bir mağarada 300 yıldan fazla uyuduktan sonra uyanan genç adamların anekdotunda girişte nöbet tutan köpek), " Krallar Din": Size sadakatle rehberlik eden azizleri takip edin ( Shahid! vol.5 54 ). İsa, hastalığından kurtulmasıyla birlikte, ister Hristiyanlık ister İslam olsun, hak dinin mensubu olup , diğer azizlerden biri olarak konumlandırılmıştır.

2.      Mevlana'nın "Hiçlik" Düşüncesi ile Hristiyanlık ve Heşkesm

(1)     Mevlana Tasavvufu : Tasavvufi uygulamaların (Züikr, Semer vb.) uygulanmasına dayalı deneyimleri şiire dahil etmek. Felsefi olmasa da İbn Arabi'nin Teozofi'sine ('ifn) benzer bir ideolojik arka plana sahiptir . Fars mistisizminin bir özelliği olan Tanrı sevgisi ('eshq) aracılığıyla , zihin dünyevi arzulardan arındırılır, ego arındırılır ve yavaş yavaş mutlak varoluş ( vojUd-e motlaq ): mutlak hiçlik ( 'adam-e motlaq). ) haline gelir . ilahi birlik ( vahdet ) ile birlik . Son yıllarda Eckhart'ın mistik düşüncesiyle karşılaştırmalı bir çalışma ( Bahr kanı !; Zarrabi-Zadeh ) başladı ve gelecekte Rumi'nin bunu Yunan Ortodoks mistik düşüncesiyle de karşılaştırması umulmaktadır : Heshkasm (sessizlik), Rumi en çok günlük olarak maruz kaldı .

(2)     Tasavvuf Düşüncesinde İlahi Birlik ve “Hiçlik” : Tasavvuf düşüncesinde, (genellikle) ilahî bir isme sahip bir tanrının ardındaki nihai varlık kaynağı, “sınıflandırılmamış tabiat” ( vahdat-e b! tam^yoz ) olarak tanımlanır. , metaforlar karanlık, hiçlik ve boşluk gibi olumsuz teolojik terimlerle, çünkü bunlar tüm tanımların ötesinde ve ifade edilemez.

Eckhart : "Paul yerden kalktı, gözlerini açtı ve hiçbir şey görmedi" (Elçilerin İşleri 9/8 )—Ne olduğunu (ne zaman) göremiyorum. o hiçbir şey görmüyor

pirinç tarlası. Tanrı'ydı. Tanrı hiçbir şeydir ve Tanrı bir şeydir. Bir şey olan şey aynı zamanda hiçbir şeydir. Tanrı nedir, her şeydir. (Tajima 182 tarafından düzenlendi )

・Mevlana: ``Hiçlik'' ( 'adam, nisti ') yaratılanların varlığından önce gelir ve iki türe ayrılır. Biri , bazen çoğul biçimde ifade edilen, gerçek bir varoluş haline gelmeden önceki "arketip" olarak göreli "hiçlik" tir. Diğerine mutlak hiçlik denir çünkü "bireysellik" sonsuzdur ve duyusal olarak kavranamaz veya ifade edilemez. Başka bir deyişle, buna mutlak varlık denir ve hiçbir şeyin olmaması anlamında saf hiçlik değildir.

(Varlığın) Yaratıcısı (Yaratılışın) Fabrikasındadır

sen git fabrikada onu gör

Eser, yaratıcının üzerine bir perde çekmiştir ki,  eser dışında görünmesin.

Fabrika yaratıcının meskenidir ve  dışarıdakiler ondan habersizdir.

Fabrikada, hiçlikte yaradılışı  ve yaratıcıyı bir arada görmek için oraya gelin.

Fabrika,  dışarıdan gizlendiği bir durugörü yeridir.

Varlığa yönelen asi Firavun, bu nedenle o fabrikaya karşı kördü ( M2/759-764 ) " göreceli 'hiçlik' örneği

Bu nedenle Mustafar bize  çok fazla peşinden koşmamayı, Allah'ın özünü aramayı vasiyet etti.

Aklın düşünebildiği şey  aslında öz ile ilgisizdir.

Çünkü bu onun fikri, çünkü Tanrı'ya giden yol  yüzbinlerce kefen gibi görünür.

khu ) (veya kendisi khod'un ) aldığı örtüdedir

Tanrı'nın kendisinin özü olduğunu düşünüyor ( M4/37OO-3703 )

Biz (her birimiz) bir hiçiz ( pl. ), varlığımız da öyle

Sen mutlak bir varlıksın , bunu yok oluş olarak göster ( fani-noma )

( MI/602 ) " Mutlak Hiçlik: Mutlak Varlık Örnekleri"

・Heshkasm : Kök varoluşu kavramak • Anlatılamaz Ousia (Tanrı'nın özü) ve ışığının görünüşü, ilahi isim vb. Energeia olarak sınıflandırılır . Ancak bunlar aynı ilahi öze sahip iki ayrı varlık değildir. Bir keşiş Energeia (Omori 321-325 ) aracılığıyla tefekkür ve "ilahi" tekrarlar . Palamas ( 14. yüzyıl Heshkasm'ının teorik mükemmelleştiricisi): "Ama onlar (Heshkast'lar) Tanrı'nın özünün tüm duyular için algılanamazın ötesinde olduğunu çok iyi biliyorlar . Yani, Tanrı yoktur. ama aynı zamanda Tanrı ve arabacının her şeye gücü yeten üstünlüğü yalnızca tüm varsayımları ve koşulları değil, aynı zamanda tüm elemeyi de aşar ve akılda doğar. Çünkü o, algılanabilecek tüm mükemmelliği aşmıştır." ( G. Paramus 274-275 ) )

(3) “Hiçliğe” ve dualiteye/birliğe götüren aşamalar

・Yaklaşın (qorb) : Zihnin iç yüzeyine inerek, İlahi Birliğe yaklaşın ve onunla yüzleşin: "Hiçlik". Mistiklerin doğası, Tanrı'nın özünde kaybolur ve Tanrı benim elim, ayağım ve sözlerim olur ama 'ben', 'sen' ve 'Tanrı' ikiliği kalır .

Peygamber, Tanrı'nın  ben ne yukarıda ne de aşağıda olduğumu söylediğini söyledi.

Yerde, gökte ve zirvede

dahil değil, bunu kesin olarak bil, ah canım

Müminlerin kalbine dahil oldum , ah harika

Beni arıyorsan, o gönülde ara ( M1/2653-5 )

Nuh, Ey asi, ben ben değilim dedi.

Ruhlar için ölürüm, ruhlar için yaşarım

Tanrı benim için kulak, duyu ve göz oldu çünkü insanın duyularından öldüm.

Bu nefes O'na ışır, çünkü ben Ben değilim

Bu nefesten önce nefes alıp konuşan kafirdir.

( M1/3124-6 )

・Refakatçi (ma'iyat) : Yaklaşımdan bir adım ileri, İlahi Birlik: "Hiçlik"teki sınırlama güçlenir ve sonsuza kadar sürer. Ancak, dualite kalır.

Biz cahil olursak, O'nun zindanıdır.

İlim olsa da O'nun evidir, uyursam O'nunla sarhoş olurum  .

Ağlarsam O'nun mavi bulutları  Gülersem O'nun zamanı

Öfkeyle savaşırsan, bu O'nun gazabının bir yansımasıdır.

Barışıp özür dilesen de rahmetinin bir tecellisidir ( M1/1510-3 )

・Fanner (kendi kendini yok etme) ve birlik : Tamamen kendi kendini yok etmeyi planlamak için yoldaştan fanner'ı tekrarlayın. Tıpkı Eckhart'ın "buluşunu" ( durchbrechen ) gibi, sonunda tanrısallığa ( va$le kolli ) ulaşırız: "hiçlik"e tamamen . Benlik yok olur ve Tanrı'nın lütfuyla ilahi birlik ile dolar ve Tanrı'da kalır (uyuşukluk). Bu son durumda, "Ben" ve "sen" ikiliği ortadan kalkar, geriye yalnızca Tanrı'nın birliği kalır.

iki kişi olduk  Ben ve sen olmadan, sen benimsin, ben senim

Bizi ne zaman bıraktık  Sen ve ben ne zaman ayrıldık ve Tanrı kaldı ?

( Tevfik ed. 190 ) " Mevlana, dualiteden birliğe içsel bir mistik dereceleme anlatır.

başka bir Musa ile tartıştı çünkü renksizlik renkle yakalandı

Başlangıçta sahip olduğunuz renksizliğe geldiğinizde  Musa ve Firavun barışacaktır.

( M1/2467-2468 ) " Renksizlik ilahi birliği temsil eder: 'hiçlik'. İlahi Birlik'te tüm dinler renksiz ve tek renklidir, ancak renksizlikten renge, peygamberler birbirinden farklıydı, her dinin doktrinleri başlangıçta birleşmiş olsa da birbirinden farklıydı. Musa ve Musa kavga ettiğinde bu ima edilir. ( Foruzanfar 2003-04 1047-1048 )

Apotheosis ve birlik : Apotheosis, bir kişinin tanrıya dönüştüğü bir durum olan Heshkasm'da Tanrı'nın Energeia'sı ile çakışır. Soru : İkilik kalır mı? Mevlana gibi Allah'a karşı kendini yok etme: kendini-minimumizm mi yoksa nefsin Tanrı ile bir olduğu kendi kendini kabul etme: kendini maksimizm mi? (Bahrani 44-46 )

Paramus: Apotheosis, hipostazda, kökeni olmayan ve entelektüel olarak kavranamayacak gibi görünen, varlıkların ölümsüz olduğu bir dünyada bir aydınlanmadır. ve yukarıdan gelen güçle birlikte Tanrı ile birleşirler , kutsanmış saflığı alabilirler ve bu, içkin evlat edinmenin bir sembolü olan Kutsal Ruh'un armağanı ve lütfuyla hipostazda Büyük Tanrı ve Baba'ya bir yakarıştır ve böylece: Lütfun gelmesiyle tüm azizler Tanrı'nın çocukları olarak adlandırılacak ve Tanrı'nın çocukları olacaklar" ( G. Paramas 412 ).

・Birlik/Birlik Araçları : Zeka veya Sevgi: Rumi'nin aşk yoluyla nihai ediniminin aksine, Eckhart'ın nihai edinimi evrensel zeka aracılığıyladır ( akıl: intellectus, vernunfticheit ). Heshkasm , beş duyuyu ve tutkuyu (aşk dahil) kutsayan "ruhsal duyumları" vurgular (Omori 262-267 ). Mevlana ve diğerlerinin tasavvufi düşüncesiyle daha pratik ve "Doğulu" bir ortaklığa sahiptir.

Paramas: "Onlar (dindarlar), büyük emre göre, güçlerinin tüm kötü durumunu Tanrı sevgisine dönüştürmek ve onu öldürmek için her şeyden önce ve en önde gelenlerdir. Çünkü [Mesih], 'Rabbiniz Tanrı'yı tüm gücünüzle seviyorsunuz olabilir" (Markos 12:30 ). Başka bir deyişle [elinden gelenin en iyisini yap] demektir. Ne yapmaya çalışıyorsun? Duygusal kısmın bir parçası olduğu açıktır . çünkü ruhun "sevgi dolu" yanıdır. Bu hâle getirildiğinde, nefsin diğer melekelerini dünyevîden ilahî mertebeye yükseltir. ( G. Paramus 253 ) _

Göğe yükseliş nedir  , hiçtir, sevdiklerin dini, iman hiçtir ( M6/223 )

(4) Geçici özet : Mevlana, Kur'an'ı ve Tevhid'i esas alarak, Hz. kademeli değerlendirme Ayrıca ilahi birliği, kavranamayan her şeyin kökü olarak "hiçliği" kabul etmesi bakımından Heshchasm gibi Hıristiyan mistisizmine yakındır. "Hiçliğe" nasıl yaklaşılacağı ve onunla nasıl birleşileceği, özellikle Heshkasm'ın "tanrılaştırılması" İsa'yı takip edip "Tanrı'nın çocuğu" haline geldiğinde ve vücut bulmuş bir öz maksimalizm olduğunda, Mevlana'yı da içeren İslami kendini küçültme mistisizmi farklı olabilir. Ancak görünen o ki ilahi birlik olarak “Ben” mi yoksa “Tanrı” mı bir kişi oluyor, teolojik bir sorun olsa bile tasavvufi düşüncenin uygulamasında bir fark yok. Bu gerçeklere dayanarak, Rumi'nin Ortodoks Hıristiyanlar ve keşişlerle pratik olarak etkileşime girdiği, karşılıklı anlayışı geliştirdiği ve saygı kazandığı görülüyor. Gelecekte, dua gibi pratik zihin-beden tekniklerinin yanı sıra felsefi yönleri de karşılaştıracağız.

( bkz. Hisamatsu 2020 ).

Referanslar

Toshihiko Izutsu ( 1993 ) "Toshihiko Izutsu Koleksiyonu 11 Rumi Cümle" Chuokoronsha

Masaki Omori ( 2000 ) "Enerji ve Işığın Teolojisi : Gregorios Palamas Üzerine Bir Çalışma 1 " Sobunsha

Tosei Sano ( 2020 ) "Mevlana ve Hristiyanlık - Hristiyanların Gözünden Hz. İsa ( 1 ) "

"Uluslararası Sosyal ve Kültürel Çalışmalar Enstitüsü Bülteni" No.22 Ryukoku Üniversitesi s.9-27

Düzenleyen Teruhisa Tajima ( 1990 ) "Eckhart Sermons" Iwanami Bunko

Yoshifumi Torisu ( 2020 ) (Ders Anlatımı) " Hristiyanlık ve İslam'da Evet - Sorunların Teyidi ve Uzlaşmasının Anahtarı " Ryukoku Üniversitesi Uluslararası Toplum ve Kültür Araştırma Enstitüsü Belirlenmiş Araştırma "Kültürlerarası Anlayış ve Çok Kültürlü Bir Arada Yaşama" Araştırma Konferansı (Ekim 2020 ) ayın 9'u )

G. Palamas ( 2018 ) "The Essence of the Essence of the Eastern Church's Essence of Human Apotheosis" Çeviren: Masaki Omori Chisen Gakusensho 2 Eiji Hisamatsu ( 2020 ) " Heshkasm ve Tasavvuf Dua Tekniklerinin Karşılaştırmalı Çalışması - " Uluslararası Sosyal ve Kültürel Enstitüsü Bülteni Çalışmalar No.22 Ryukoku Üniversitesi s.29-37

- Din Ahmad, Manaqeb al-'Arefn, editör: Yazıcı, Tahsin, Türk Tarih Kurumu Basimevi, 2 cilt, Ankara, cilt 1; 1976 (2. baskı), cilt 2 ; Allah'ı Bilenlerin Featleri (Manaqeb) al- "arefin), çeviren: O'kane, John, Brill, Leiden, 2002

Azarizadi, Mehdi (düzenlendi), Masnavi-ye Ma'navi, Entesharat-e Pazhuhesh, Tahran, 2005 ( 8. ^imp . ) Bahrani, A., Ayene-ha-ye Nisti (Elahiyat-e Salbidar Asar-e Moulana vaMeister Eckhart) ), Nashr-e 'Elm, Tahran, 2010-11

Chittick, WC, Aşkın Tasavvufu, Mevlana'nın Manevi Öğretileri, Devlet Üni. New York'un

Basın, 1983

Forouzanfar, Badi' al-Zaman, Ahadis va Qesas-e Masnavi, editör: Davdi, Hosein, Entesharat-e Amir-e Kabir, Tahran, 2001 (7. ^imp .)

Forouzanfar, Badi' al-Zaman, Sharh-e Masnavi-ye Sharif, Sherkat-e Entesharat-e 'Elmi va Farhangi, 2 cilt, Tahran, 2003-04 (11. ^baskı )

Karaismailoglu, A. (Türkgesi), Mesnevi: Mevlana, Akgag Yayinlari, Ankara, 2018 (16 Baski) Nicholson, Reynord A. (çeviri), The Mathnawiof Jalalu'din Rumi, 6 cilt, Cambridge, 1925 ­1940.

Robinson, N., İslam ve Hıristiyanlıkta Mesih, Devlet Üniv. New York Press, 1991

Shahidi, M., Sharh-e Masnavi, Sherkat-e Entesharat-e 'Elmi va Farhangi, 6 cilt, Tahran, 2003 ­04 (3. ^baskı )

Toufq, HS ed., Maktubat-e Moulana Celal al-Din Rumi, Markaz-e Nashr-e Daneshgahi, Tahran, 1992-93

Zarrabi-Zadeh, S., Practical Mistisism in Islam and Christian: A karşılaştırmalı çalışma of Celal al-Din Rumi and Meister Eckhart, Routledge, 2016

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.

Benzer Yazılar