KELİMELERİN PEŞİNDE

…..

Çocukluğumda bulunduğumuz bölgede vefat eden kişi için " saklandı" veya " geçindi" derlerdi. Çocukken bunların manalarını anlayamazdım. "Saklambaç oyunu" aklıma gelirdi ve ölümü bir oyun zannedip " peki ebe kim ? " diye sorardım. Rahmetli babannem de "o öte dünyaya saklandı , biz de ayni yere saklanacağız o zaman onu buluruz inşallah " derdi.

" geçindi " tabirini sonraları kendim düşünmüştüm. Bu dünyada geçinmek ya beraber yaşadığın kişilerle anlaşmak uyuşmak ya da parasal olarak yeterli bir gelire sahip olmak manasında kullanılır. Öldüğümüzde dünya ile bir alışveriş kalmıyor kısacası sosyal geçim ne maişet derdi kalmıyor. Neden kullanılıyordu bu tarif. bu manalandırma doğru oluyor mu ?

Konu dışı bizim oralarda bir de şöyle bir adlandırma vardı: zihni melekeleri biraz azalmış yaşlılar için " bunak, bunamış " denmezdi de " tatlandı " denirdi.

Bunlar arif ve zarif eski insanların kelamlarıdır.

……

…

Kelimelerin rastgele harfler dizisi olmadığını zamanla olgunlaşarak vücut bulmaları ile kapsadığı zenginlik, kültürel hayatımızda bizi biz yaparken, inceliğimizi, narinliğimizde ortaya dökmekte muhbirlik yaparlar. Hz. İsa aleyhisselâma bir köpek leşini gösterdiklerinde, o nübüvvetin yüksek makamında "ne güzel dişleri var" diye cevap verdiğinde, "dilimizi [kalbimizi] kötü sözlere alıştırmayalım" ikazında bulunmuştur.

Bir insan kemalât yolunda ilerlerken bulduğu işaretleri kendine uyar gördüğünde çabukça kabul eder. Cinsin cinsine meyli gibi. Güzel sözler bir yerde bizde yer buluyorsa bu fıtratın inci vasfına muvafık düşüşüyle alakalıdır. Eğer düşünceler incelikler üzerine yoğunlaşma istidatı gösteriyorsa, bunu temin eden olgunlaşma, halkalarla devam eder gidecektir.

Güzel konuşmanın biricik ve en zirve tarafı tatlı konuşmak ve incitmemektir. Allah Teâlâ, tanrılık iddia eden Firavun'u ziyarete giden Hz. Musa aleyhisselâma, "kavlen leyyina" [Ona yumuşak söz söyleyin, belki öğüt dinler veya korkar.] Tâ-Hâ 44] buyurması birçok manayı münifi bize de haber etmektedir.

Bu meyanda arif kişilerin, “Kapa” yerine “Ört”; “Yok.” yerine “Hakk’ta.”, “Öldü.” yerine “Hakk’a yürüdü.”, “Gömüldü.” "Saklandı" yerine “Sırroldu / Sırlandı.” kelamlarına tanık olmuştursunuz.

"Geçindi" ise 'âşa [#'ayş] yaşadı, geçindi" 'maişet bulduğu bu hayatta durdu, şimdi diğer âleme geçiş ediyor'a işaret edilmiştir diyebiliriz.

Bunamış insanlar için "tatlandı" denilmesi için şunları söylemek mümkündür.

Tatlı Bela : Sevildikleri için verdikleri sıkıntı ve üzüntü katlanılan (kimse), Tatlı Belâ, evlad için kullanıldığından bu tür hastaların çilesine katlanılır manasında iyi düşünceler güdülmüştür.

Önceleri kutsalı çağrıştıran, kudur[mak, kutur- delirmek < Türkçe=küt rahmet, bereket" kut

"kutsallığa kavuşmak, tanrılar dokunmak" anlamında, kuduz Türkçe= kutuz < Türkçe=kutur- delilik veya deli " kudur- ulvi manalara ulaşmak ile eşleşirken sonraları aşağılamaya dönüşmüş olması kelimenin aslını değiştirmez-fakat biz bilmiyoruz.- Peygamberlere mecnun ve deli denmesinin altında yatan kötülenmekten maada hakikatine eremediğimiz hikmetlerden birisi olduğunu düşünürsek, "kelimeler bize biraz oyunda oynuyor" denilebilir.

Neticede kelimeler doğarlarken iyi dediğimiz kalplerin rikkatleriyle bir yandan huzur telkin ettiğini unutmamalıyız.

Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.