KUR’ÂNIN İNZÂL VE TENZÎLİ- KADİR VE BERÂT GECELERİ
İbni Cerîr ve sâirede mezkûr olduğu üzere ekser rivâyet tefsirleri İbni
Abbas radiyallâhü anhtan şu ifadeleri nakletmişlerdir:
1- İkrimeden: Kur'an hepsi bir cümle olarak Ramazanda leyle-i kadirde Dünya
Semaı’na indi, sonra Allah,Arzda bir şey ihdas etmek, vahy eylemek murad
ettikçe ondan indirdi tâki cem' etti.
2- Hakîm ibni Cübeyrden: Kur'an bir
gecede Semai Ulyâdan Semai Dünyâya cümle-i vâhide olarak indi, sonra senelerde
tefrîk olundu ve İbn-i Abbas Hazretleri:
فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ
النُّجُومِ
56/VÂKIA-75: Artık hayır! Yıldızların
mevkilerine yemin ederim.
âyetini okudu,müteferrıkan nâzil oldu dedi.
3- Saıyd ibni Cübeyrden: Kur'an, cümlei vâhide olarak leyle-i kadirde Semai
Dünyaya indi de mevakıinücumda oldu, Allah onu Resûlüne ba'zısı ba'zısı ardınca indiriyordu.
Şehr-i Ramazân(Leyle-i Kadr)’den
tam on buçuk ay sonra, yâni Leyle-i Berât’da başlamıştır.
96/ALAK-1:
Yaratan Rabbinin İsmi ile oku.
Fahruddin Razî de şöyle kaydetmiştir: Rivayet olunur
ki: Atıyye-i Harûrî, İbnü Abbas
hazretlerinden "Gerçekten biz onu kadir gecesinde indirdik." (Kadr, 97/1) ifadesi ile "Gerçekten
biz onu mübarek bir gecede indirdik." (Duhan, 44/3) ifadesini şöyle
sordu: Yüce Allah Kur'ân'ı ayların hepsinde indirmiş iken bu nasıl sahih olur?
İbnü Abbas (r.a.) hazretleri de dedi ki:
Ey İbnü Esved! Ben helak olsam da bu nefsinde kalsa
cevabını da bulamazsan helak olacaktın.
Kur'ân cümleten (toptan) Levh-i mahfuzdan Beyti
Ma'mura indi ki o dünya semasıdır. Sonra onun arkasından olayların çeşitlerine
göre, durumdan duruma nazil oldu.
Demek ki, Kur'ân'ın bir toptan inişi, bir de kısım
kısım inişi vardır. Toptan inmesi bir defada olmuştur. Buna daha çok "İnzal" deyimi uygundur. Kısım kısım
inmesi de Peygamber'e azar azar yirmi üç senede olmuştur. Buna da "Tenzil" deyimi uygundur. Bunların aynı
mânâda kullanıldıkları yadırganmadığı gibi, "tenzil"in her necmi
(kısım kısım inmesi) ayrıca düşünüldüğü zaman yine "inzal" denilmek uygun olacağından
birinin bir gecede birinin de diğer gecede olması iki rivayetin
uzlaştırılmasına daha uygun gelecektir. Şu halde "mübarek gece"nin
"berat gecesi" olması, "Gerçekten
biz onu kadir gecesi indirdik." (Kadr 97/1) buyurulmasına aykırı olmayacaktır.
MÜBAREKE, hayrı çok demektir. Çünkü Yüce Allah bu
gecede kullarının menfaatlerine ait işler hazırlar ki yalnız Kur'ân'ın inzali
olsa yine yeterdi. Amma niçin gece indirildi. Çünkü biz münzir idik, yani inzar
yapıyorduk, inzar edecek uyarıcı bir peygamber gönderiyorduk. Demek ki
Peygamber'in inzarı sıdk ile yapılması için ilk önce onu kendi nefsinde duyması
hikmetin gereği idi.
Bismillâhirrahmânirrahîm
44/DUHÂN-1: Hâ mîm.
Ha, mim.( "Hâ-mîm",
Rahmân'ın Sallallâhû Aleyhi Ve Sellem Efendimiz'in rûhunda tecellî eden
ledünnî, ilâhî rahmetinin icmalî bir remzidir. Hem de o apaçık kitaba and
olsun.)
44/DUHÂN-2: Vel kitâbil
mubîn(mubîni).
Kitab-ı Mübîn'e (Apaçık Kitab'a) andolsun.
44/DUHÂN-3: İnnâ enzelnâhu fî
leyletin mubâreketin innâ kunnâ munzirîn(munzirîne).
Muhakkak ki Biz onu, mübarek bir gecede indirdik.
Şüphesiz Biz, uyaranlarız.
44/DUHÂN-4: Fihâ yufreku kullu
emrin hakîm(hakîmin).
Hikmetli (hükmedilmiş) emirlerin (işlerin) hepsi, onda
(o gecede) ayırt edilir (belirlenir).
İbni Abbas'tan rivayet edildiğine göre, hikmetli
işlerin birbirinden ayırt edilmesi şu şekilde cereyan etmektedir:
- Bu seneden
gelecek seneye kadar meydana gelecek olayların hepsi ayrı ayrı melekler
tarafından defterlere yazılır. Rızıklar, eceller, zenginlik,fakirlik, ölümler,
doğumlar hep bu esnada kaydedilir. O yılki hacıların sayısı bile bu devrede
takdir olunur. Herkesin ve her-şeyin o sene içindeki mukadderatı kaydedilir.
- Rızıkla alakalı
defterler Mikail Aleyhisselâma verilir.
- Savaşlarla ilgili
defterler Cebrail Aleyhissalama verilir.
- Ameller nüshası
dünya semasında görevli melek olan İsrafil'e verilir ki bu büyük bir melektir.
-Ölüm ve
musibetlerle ilgili defter de Azrail Aleyhisselâma teslim edilir.
Bu gece Şaban`ın
onbeşinci gecesidir. Allah Teâlâ bu gecede Benü Kelb kabilesinin koyunlarının
tüyleri sayısınca insanları Cehennem`den kurtarır. Ancak kendisine şirk
koşanların, müslümanlara karşı kin ve düşmanlık besleyenlerin, akrabaları ile
münasebeti kesenlerin, gururlu ve kibirlilerin, ana-babasına asî olanların ve
içki içmeye devam edenlerin yüzüne bakmaz. (Buhârî, et-Tergîb ve`t-Terhib, II,
118).
İnsanların bir sene içerisindeki
rızıkları, zengin veya fakir olacakları ve ecelleri gibi mühim hususlar o gece
içerisinde meleklere bildirilir. O geceyi ibâdet ve tâatla geçirmek ve nafile
namaz kılmak sevaptır. Fakat o geceye mahsus belirli bir namaz şekli yoktur.
Nitekim Peygamber Efendimiz bu geceyi ibadetle geçirmiş ve Allah`a şöyle dua
etmiştir:
"Azabından
affına, gazabından rızana sığınır, senden yine sana iltica ederim. Sana gereği
gibi hamdetmekten âcizim. Sen seni senâ ettiğin gibi yücesin. (et-Tergib, II,
119, 120).
Peygamber Efendimiz (s.a.s.) bizlere de
şöyle buyurmuştur:
Şabanın 15.
gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki:
“Af isteyen yok mu,
affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet
vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim” Bu hâl, sabaha kadar devam eder. [İbni
Mace]
Allah Teâlâ
Şaban`ın onbeşinci geresi (Berâet gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi
olanlarla Allah`a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar. (Ibn Mace,
Ikametü`s-Salât, 191; Tirmizî, Savm, 38).
Kaynak: Evrâdun Ûsbûiyyeh Li Muhyiddin [Muhyiddin İbn Arabî Hazretler’nin Evrâdı ]:Sayfa:125,126
Şaban ayının 15. gecesi;
Berât gecesi duâsı Berât Gecesi Duâsının Türkçe Okunuşu
Bismillâhirrahmânirrahîym
Allâhümme yâ zel menni velâ yumennu aleyke yâ zettavli vel
in’âmi yâ zelcelâli vel ikrâm lâ ilâhe illâ ente zahrelleciyne ve emânel
hâifiyne ve müciyrel müsteciriyn.
Allâhumme in künte ketebteniy indeke fiy ümmil kitâbi şakıyyâ ev
mahrûmen ev mukterren aleyye fiyrrızkı femhullâhumme fiy ummil kitâbi
şekaâvetiy ve hırmâniy ve ıktitâre rızkıy vektubniy indeke saiyden şehiyden
merzûkan müveffekan lilhayrâti mekfiyyen mu’nete
men yu’ziyniy feinneke kulte ve kavlukel hakku fiy kitâbikel
münzeli alâ nebiyyikel murseli yemhullâhu mâ yeşâu ve yusbitu ve indehu ümmül
kitâb.
İlâhiy bittecelliyil a’zami fiy leyletinnısfi min şa’bânel
muazzamilletiy yufreku fiyhâ küllü emrin hakîymin ve yubremu ısrif annâ
minessûi vel belâi velkahti velvebâî mâ na’lemu ve mâ lâ na’lemu inneke ta’lemu
velâ na’lemu ve ente allâmul ğuyûb ve sallallâhu alâ
Seyyidinâ Muhammedin ve alâ aâlihi ve sahbihi ve selem.
Berât duasının okunma şekli:
Yasin-i şerif 1 defa okunur ondan sonra (uzun ömür
niyetiyle) duayı şerif üç defa okunur. Tekrar Yasin-i şerif okunur sonra (rızk
genişliği niyetiyle)duayı şerif üç defa okunur. Üçüncü kez yine Yasin-i şerif 1
defa daha okunur ardından da (güzel akibet niyetiyle duayı şerif üç defa daha
okur sonra bağışlanır.
Not: Akşam ile yatsı arasında okunması tavsiye
olunmaktadır.
Mehmet DUMLU Efendi BERAT Gecesi Sohbeti
10.10.2003 Kütahya
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar