Çeviri
Peygamberimiz GERÇEKTEN Bir Çocukla Evlendi mi? Oxford Tarihçisi Joshua Little Neden HAYIR Diyor!!!
Oxford araştırması tartışma
yarattı: Hz. Muhammed salla’llâhu aleyhi ve sellem'in Hz. Aişe ile küçük
yaştayken evlendiği iddiası doğru mu?
Söz konusu hadisin sanılandan bir asır sonra ortaya
çıktığı öne sürüldü
Oxford
Üniversitesi'nden erken İslam tarihi uzmanı Joshua Little'ın
hazırladığı tamamlanmamış doktora tezinde Hz. Muhammed salla’llâhu aleyhi ve sellem'in
üçüncü eşi Hz. Aişe'yle 6 yaşındayken evlendiği ve 9 yaşındayken birleşmenin
yaşandığı iddiasının tarihsel gerçeklerle uyuşmadığını öne sürmesi tartışma
yarattı.
Little, 28 Ekim'de açtığı internet günlüğü islamicorigins.com'da, tanınmış Amerikalı
İslam araştırmaları profesörü Christopher Melchert gözetiminde sürdürdüğü
çalışmanın eylülde savunma aşamasından geçtiğini ve küçük düzeltmeler
yapılacağını belirtti.
Çalışmasının
sonuçlarını özetle aktaran Little, özellikle Sünni İslam'ın hadis geleneğindeki
yaygın kabulün aksine, aktarılan bilginin kaynağının 7. yüzyıl değil, 8.
yüzyılda Sünni-Şii ayrılığının sertleştiği Irak kenti Kufe olduğunu yazdı.
Akademisyen Little, oldukça uzun makalesinde, bulgusunu yaygın
kabule kaynak olan hadisi metinsel, biçimsel, coğrafi ve tarihsel eleştiriye
tabi tutarak elde ettiğini dile getirdi:
Akedemisyen bulgusunu, yaygın kabulün kaynağı olan hadisin
metinsel, biçimsel, coğrafi ve tarihsel eleştirisine dayandırdığını dile
getirerek şöyle dedi:
İlk
değerlendirmem, Urve bin el-Zübeyr ve öğrencilerinin, Zübeyrilerin hakim olduğu
Medine'de, hadisi ilk formülleştirenler ve yayanlar olduğu yönündeydi. Fakat
daha sonra; coğrafi modellere, ilgili isnâdlara ve erken Medine kaynaklarının
sessizliğine dikkat çeken Yasmin Amin tarafından, hadisin esas kökeninin Abbasi
dönemindeki Irak olduğu görüşüne yönlendirildim. Eleştirel ve
biyografik-tarihsel analizler başta olmak üzere, ilerlettiğim çalışmalar beni,
hadisin asıl formülleştiricisi ve yayıcısının, 8. yüzyılın ortasında Medine'den
Kufe'ye göçen Hişam bin Urve olduğuna ikna etti.
Little, sözlerinin devamında, Hz. Aişe hadisinin o dönemde
Kufe'de Şii Müslümanlarla mücadele halindeki Sünnilere "cephane"
sağladığını, onun Hz. Muhammed'in diğer eşlerinin aksine evlilik sırasında
bakire olmasının en sevilen eş olduğu yönündeki söylemi güçlendirdiğini ve Hz.
Aişe'nin de Hz. Ali gibi peygamber ocağında büyüdüğü inancına destek olduğunu
belirtti.
Bu
hadis, Hişam'dan bazen metin değişiklikleriyle ve silsile ekleriyle birlikte 8.
yüzyıl Irak'ındaki çağdaşlarına ve öğrencilerine, oradan Abbasi Halifeliği'nin
dört yanına yayılarak sonunda 9. yüzyıldaki proto-Sünni hadis eleştirmenleri ve
geleneksel toplayıcıları tarafından miras alınıp kabul edildi.
Little, Sünni hadis geleneğinin başyapıtlarından Sahih-i
Buhârî'de de Hz. Aişe hadisinin yer almasını bu tezine bağladı.
Bulgularını ileride ayrıntılarıyla yayımlayacağını söyleyen
Little, makalesinin büyük bölümünü, neden bu konuyu seçtiğine ayırdı. Söz
konusu hadisi, "Yeni Ateist ve İslamofobik" olduğu dönemde Müslüman
topluluklar içinde çocukların evlendirilmesine kaynak oluşturduğu iddiasıyla
sıkça duyduğunu belirten Little, son tezlerinin İslamofobiklerden İslam
savunucularına ve Hristiyan misyonerlerine kadar farklı kesimlerden tepkiler
alacağının farkında olduğunu belirtti.
Little ayrıca, tezlerinin İslam'daki hadis ve fıkıh
geleneklerine topyekün bir saldırıya malzeme yapılamayacağını, çünkü bu
geleneklerin köklerinin daha geriye gittiğini sözlerine ekledi.
Little'ın makalesi sosyal medyada kısa sürede yankı buldu.
Harvard Üniversitesi'nde İslam çalışmaları alanında doktora adayı Javad T.
Hashmi, Little'ın tezlerinden övgüyle bahsettiği bir makale yazarak, İslam
dünyasındaki "reformistler, muhafazakârlar ve köktenciler" arasındaki
mücadelede artık modern tarihçilerin de söz sahibi olduğunu savundu:
Little'ın
argümanlarına şahsen ikna olsam da, bunlar ancak akademik ve dini çevrelerde
devam eden son derece çekişmeli bir konudaki en son salvolar olabilir. İnsan
hakları savunucuları özel olarak çocukların evlendirilmesi gibi güncel bir
konuda kaygılı olabilir ama dini aktörler için mesele daha büyük. Modern
tarihsel-eleştirel bilim, geleneksel İslami kaynakların üzerine doğru gelirken,
en azından bazı Müslüman bilim ve din insanları arasında kaygı hissedilebiliyor.
Hadis uzmanı Prof. Serdar Demirel, bu makaleyi paylaşanlara
tepki gösterdi:
Ortada Oxford Üniversitesi tarihçisi
Joshua Little'ın araştırması yok. Olan Javad T. Hashmi’nin yayımlanmamış o
çalışmadan anladığı ve özetlediği bilgiler. Kitabı görmeden hakkıyla
değerlendirmek mümkün değil.
Demirel, hadisler konusundaki doktora tezini hazırlarken, Şii
din alimlerinin bile Little'ın bahsettiği tezleri ileri sürmediğine şahit
olduğunu söyledi.
Independent
Türkçe, New Lines
Magazine, Islamic Origins
***********************
Hz. Ayşe’nin Yaşı
Yayınlanma:
13 Aralık 2022
Altı yaşında
bebeğin evlendirilmesi pedofili suçudur.
Kuşkusuz suç
ve ceza bireyseldir.
Peki…
Türkiye'de sübyanların evlendirilmesi ilk kez mi oluyor? Neye
dayandırılıyor?
Temel mesele
aydınlık İslam'ın, “köylü inanca” bırakılmasından kaynaklanıyor. Az
anlayan yanlış anlatmayı sürdürüyor…
Bir
kez doğru yoldan sapınca gerçekleri toparlamak zorlaşıyor. Hele…
Politik hayatta “inanç rantı” arttıkça, “köylü inancın” serbestlik alanı
o derece büyüyor. Ve:
Diyanet'ten
siyasi çevrelere kadar herkes medeniyet dini İslam'ın katledilmesini seyrediyor!
Oysa bu
kötülüğün/ toplumsal sorunun kaynağını kurutmak gerek. Bunun önceliği
samimiyetten, aydınlanmadan geçiyor…
Altı yaşında
bir bebeğin evlendirilmesinin kaynağı hurafe çünkü:
★★★
İslam
tarihinde Hz. Ayşe kadar tartışmaların odağında olan bir başka sahabe yok.
Hz. Muhammet
ile kaç yaşında evlendiği bunlardan biri. Kimine göre 6…
Kimine göre 9… Kimine göre 15… Kimine göre 18… Kimine göre ise 20…
Hangisi
doğru?
Önce şunu
bilmeliyiz: İnsanoğlunun 1400 yıl önceki biyolojik yaşını bilmek
imkânsız. Yaş kavramı, Rönesans ve sanayileşmeyle tarih sahnesine çıkan burjuvaziyle
birkaç yüzyıl önce doğdu. Öyle ya, Hz. Havva elmayı kaç yaşında
ısırdı? Hz. Meryem, Hz. İsa'yı kaç yaşında doğurdu?
Sorunun
yanıtına dönersek:
Mekke'nin en
büyüğü Kureyş kabilesinin alt kolları vardı. Bunlardan biri de Teym
idi. Cahiliye döneminde (savaşlarda esir alınıp cariye yapılması utancının
önüne geçmek için) kız çocuklarını toprağa diri diri gömen/ suda boğan /
kuyuya atan zengin kabilelerden biriydi Teym…
Hz. Ebubekir bu boydandı. Kızı Hz. Ayşe'yi, gelenek gereği
akrabası Mut'im oğlu Cübeyr'e verdi.
Hz. Ayşe kaç
yaşındaydı?
★★★
Adet görme/
hayız kızlar için ergenliğin
ölçüsüydü. Dini ve hukuki sorumluluğun başlangıcını teşkil ediyordu. Sadece
İslam değil tüm inançlarda evlilik yaşı hayız ile başlardı.
Putperest
Cübeyr, Hz. Ebubekir'in Müslüman olmasına tepki göstererek nikâhı
bozdu. O halde:
Hz.
Ebubekir, 38 yaşında/ 611 yılında Müslüman oldu. Demek 611 yılından
önce kızını evlendirmişti. Yoksa Cübeyr, Müslüman olmuş Hz. Ebubekir'in
kızıyla evlenir miydi?
Resmi olarak
belirtilen Hz Ayşe'nin 614 doğumlu olması imkansız!
Keza:
Hz.
Muhammet'in Hz. Ayşe ile evliliği 622 yılı sonu veya 623 yılı başında Medine'de
oldu. Kimine göre 624 evlilik yılı…
Hz. Muhammet
ile evlendiğinde Hz. Ayşe'nin yaşı 6 veya 9 nasıl olur?
Ki:
Kızı Hz. Fatma ile aynı yaşta olduğu belirtiliyor ki, o halde
evlendiğinde Hz. Ayşe'nin yaşı en az 20 olmalı… Vs. Vs.
★★★
Ekleme yapmalıyım:
Kadının koca
evinden kovulması o dönem büyük leke idi. Kadınları
cahiliye dönemi yobazlığından kurtarmak isteyen Hz. Muhammet yaşamıyla
da topluma örnek oldu. Hz. Ayşe ile evlenmesinin sebebi bu idi. Ki:
Hz.
Muhammet'in, kocası ölünce ortada kalan ve akrabalarının Müslümanlıktan
dönmesi halinde evlerine kabul edecekleri 54 yaşındaki Sevde bint Zem ile
de bu nedenle evlendi…
Savaş
dulları; 60 yaşındaki Zeynep bint Huzeyme, 45 yaşındaki Ümmü
Seleme ve 44 yaşındaki Reyhane bint Zeyd ile de bu
sebeple evlendi…
Hz.
Muhammet, toplumu her yönüyle ileriye doğru itekleyen devrimciydi;
14 asır sonra hâlâ anlaşılamaması ne acı!
Çoğu
kimsenin anlamak gibi arayışı yok zaten, rant peşindeler! Hurafe, dinden
güçlü bu ülkede…
Not: Bazen Büyük Dosyaları tarayıcı açmayabilir...İndirerek okumaya Çalışınız.
Yorumlar